26 Απριλίου 2015

Η "μυστική" σχέση Τσίπρα - Μέρκελ


Η Ανγκελα Μέρκελ δεν έχει θέση στο εικονοστάσιο του ΣΥΡΙΖΑ. Το αντίθετο μάλλον: Οι ηγέτες του την βλέπουν ως το τέλειο ομοίωμα του Εξαποδώ. Αυτό δεν τους εμποδίζει όμως να συναλλάσσονται μαζί της – σύμφωνα με την παλιά καλή αρχή της Αριστεράς, ότι εν ανάγκη πρέπει να συμφωνήσει ακόμη και με το διάβολο. Αυτό ακριβώς συμβαίνει τις τελευταίες εβδομάδες: Ο Αλέξης Τσίπρας ερωτοτροπεί ξαφνικά με την πρότινος ορκισμένη εχθρό του. 

Οι ευρωπαίοι διπλωμάτες καταγράφουν με έκπληξη τη «ελληνογερμανική αρμονία σε ανώτατο επίπεδο». Κι αυτό εξαιτίας κυρίως του έλληνα πρωθυπουργού, ο οποίος δείχνει να αλλάζει ριζικά προτιμήσεις: Αντί για τις Βρυξέλλες προτιμά το Βερολίνο, και αντί να τηλεφωνεί καθημερινά στον Ζαν Κλοντ Γιούνγκερ, προκρίνει την πολύωρη επικοινωνία με την γερμανίδα καγκελάριο. «Παρατηρούμε όντως μια δραματική μετάθεση του ενδιαφέροντος της Αθήνας προς τη γερμανική πρωτεύουσα» πιστοποιεί γερμανός αξιωματούχος. Έστω και αργά, προσθέτει, ο έλληνας πρωθυπουργός αντιλήφθηκε ότι το κλειδί για τη λύση του ελληνικού προβλήματος βρίσκεται στην καγκελαρία. «Οι δηλώσεις στήριξης του προέδρου της Κομισιόν δεν του φτάνουν» προσθέτει. «Ο Τσίπρας θέλει χειροπιαστά αποτελέσματα. Και αυτά μπορεί να τα έχει μόνο από την καγκελάριο». 


ειδύλλιο σκοπιμότητας

Το πόσο συχνή είναι η επαφή Μέρκελ-Τσίπρα αποτελεί επτασφράγιστο μυστικό. Σίγουρο είναι μόνο ότι υπάρχει τακτική επικοινωνία μεταξύ του συμβούλου της καγκελάριου για ευρωπαϊκά θέματα Νικολάους Μάγιερ-Λάντρουτ και του υπουργού επικρατείας Νίκου Παππά. Αυτοί κρίνουν αν υπάρχει ανάγκη συνδιαλλαγής μεταξύ των δυο πολιτικών τους προϊσταμένων και αυτοί επίσης καθορίζουν τη μορφή της επικοινωνίας (τηλεφωνική, γραπτή, ή συνάντηση). Ο ίδιος αξιωματούχος περιγράφει και τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. «Αυτές προετοιμάζονται στην καγκελαρία» λέει. «Επίσημα ωστόσο λαμβάνονται στις Βρυξέλλες. Η Μέρκελ θέλει, για ευνόητους λόγους, να αποφύγει την εικόνα του ηγεμόνα». 


Το νέο όσο και απροσδόκητο ελληνογερμανικό ειδύλλιο δεν βασίζεται βέβαια σε αγάπη, αλλά σε σκοπιμότητα. Η αφετηρία του είναι γνωστή: Η απόφαση της κ.Μέρκελ να κρατήσει πάση θυσία την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Αυτό επιτάσσει την ανάγκη συμφωνίας της Αθήνας με τους δανειστές για το κλείσιμο του δεύτερου πακέτου βοήθειας, πολύ πιθανό μάλιστα και για την παροχή τρίτου – κι αυτό το αργότερο μέχρι τα τέλη Ιουνίου. Μέχρι τότε όμως, σύμφωνα με την ίδια, η Ελλάδα πρέπει να επιζήσει. Κι αυτό ακριβώς υποδηλώνει η πρόσφατη δήλωση της στις Βρυξέλλες, ότι «πρέπει να γίνουν όλα, για να αποφευχθεί» ο κίνδυνος να μείνει η χώρα χωρίς χρήματα προτού κλείσει η συμφωνία. Από αυτή την άποψη, οι διάφορες εκδοχές εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη - το grexit (η σχεδιασμένη έξοδος), το graccident (η έξοδος μέσω «ατυχήματος»), και το grimbo (από Ελλάδα και limbo, που παραπέμπει σε μια ρευστή κατάσταση, όπως τη σημερινή, στην οποία μπορεί να προκύψει κάθε μορφή χρεοκοπίας) - τίθενται εντελώς εκτός ημερήσιας διάταξης. «Η Μέρκελ λέει όχι σε όλα αυτά. Και ο λόγος της είναι στην προκειμένη περίπτωση νόμος» τονίζει ο αξιωματούχος. 


Πολιτική λύση


Ο «νόμος» αυτός, προσθέτει ο εκπρόσωπος των Σοσιαλδημοκρατών για θέματα ευρωπαϊκής πολιτικής Νόρμπερτ Σπίνρατ, ισχύει για όλη την κυβέρνηση - επομένως και για τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Οι απειλές του τελευταίου για πιθανό grexit, προσθέτει, αποβλέπουν αποκλειστικά στην αύξηση της πίεσης προς την Αθήνα. «Δεν έχουν καμιά άλλη επιχειρησιακή σημασία» τονίζει. 

 Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο εκπρόσωπος των Χριστιανοδημοκρατών σε θέματα προϋπολογισμού Έκχαρτ Ρέμπεργκ. «Ούτε που το συζητάμε» λέει. «Η έξοδος δεν αποτελεί για μας θέμα. Το πραγματικό πρόβλημα είναι η άρνηση της ελληνικής κυβέρνησης να παρουσιάσει ουσιαστικές προτάσεις στους θεσμούς. Έτσι όμως χάνεται πολύτιμος χρόνος. Κι αυτό αποβαίνει εις βάρος της ελληνικής οικονομίας». Και οι δυο πολιτικοί δηλώνουν πάντως αισιόδοξοι ότι η συμφωνία θα μπορούσε να επέλθει στα μέσα Μαίου. «Η κινητικότητα που επιδείχθηκε στο Eurogroup της Ρίγα αποτελεί καλή αρχή» δηλώνει ο κ.Σπίνρατ. «Οι Έλληνες θα πρέπει ωστόσο να φανούν πολύ πιο συμβιβαστικοί». 


Το ερώτημα είναι βέβαια, σε ποια βάση θα επιτευχθεί η συμφωνία. «Ο στόχος των διαπραγματεύσεων δεν είναι να εξευρεθεί η καλύτερη δυνατή οικονομική λύση, αλλά να τηρήσει η Αθήνα στο ακέραιο της υποχρεώσεις της» τονίζει ο κ.Ρέμπεργκ. Τον ίδιο στόχο ακολουθεί και η κ.Μέρκελ. Η λύση που προωθεί έχει τον παλιό διπλό χαρακτήρα: Παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ υπό τις συνθήκες ενός μεταλλαγμένου μνημονίου. Η σανίδα σωτηρίας που προσφέρει στον κ.Τσίπρα είναι έτσι συγχρόνως και παγίδα. Δύσκολο για τον τελευταίο να πάρει μόνο το πρώτο και να αποφύγει το δεύτερο.


Πηγή: Suddeutsche Zeitung, 

22 Απριλίου 2015

Το έπος του ΣΥΡΙΖΑ και οι διαφωνούντες




Ορισμένοι οφείλουν να σπάσουν το ιδεοφαντασιακό κέλυφος στο οποίο παραμένουν περίκλειστοι για να δουν την πραγματικότητά χωρίς παρωπίδες 

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εδώ και τρείς μήνες στην κυβέρνηση, αλλά κάποια στελέχη του, ανάμεσά τους και αρκετοί βουλευτές, ακόμα και ένας – δυό υπουργοί, εξακολουθούν να πολιτεύονται ως αντιπολιτευόμενοι, δεν προσφέρουν καμιά λύση, πέρα από την κριτική δεν σκιαγραφούν το σχήμα μιας διαφορετικής χώρας. Μοιάζουν με άνθρωπο που χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο για να τον σπάσει αντί να σκάψει σ’ αυτόν μια πόρτα και να τον διασχίσει. Ευτυχώς που η κυβέρνηση κάνει το δεύτερο. Και το κάνει καλά… 

Τόσο καλά, που ανάγκασε το περιοδικό Time να συμπεριλάβει τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στον ετήσιο κατάλογό του με τους ηγέτες που ασκούν την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο. Μαζί με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, τον πρόεδρο της Κούβας Ραούλ Κάστρο, τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, τη Χίλαρι Κλίντον, τον Βλαντίμιρ Πούτιν, τον Ιρακινό πρωθυπουργό Χάιντερ αλ – Αμπάντι, τον Κιμ Γιονγκ – Ουν της Βόρειας Κορέας και την αρχηγό του γαλλικού ακροδεξιού κόμματος, Μαρίν Λεπέν. 

Ξέρω, κάποιοι θα πουν «τι αστικές ανοησίες είναι αυτές», αλλά είναι ακριβώς αυτοί που οφείλουν, το συντομότερο δυνατόν, να σπάσουν το ιδεοφαντασιακό κέλυφος στο οποίο παραμένουν περίκλειστοι, να δουν την πραγματικότητά χωρίς παρωπίδες. Με το βλέμμα, έστω, μιας ξεχωριστής για την πολιτική σοφία της ένδοξης κομμουνίστριας: «Στην αστική κοινωνία, ο ρόλος της Αριστεράς είναι ο ρόλος του κόμματος αντιπολίτευσης. Σε κόμμα εξουσίας επιτρέπεται να υψωθεί μόνο πάνω στα ερείπια του αστικού κράτους»* 

 Η διαπραγμάτευση ως «επανάσταση» 

Λέω πως είναι καιρός να συμφωνήσουμε ότι, στην περίπτωσή μας, η Αριστερά «υψώθηκε» σε κόμμα εξουσίας» όχι «πάνω στα ερείπια του αστικού κράτους», αλλά πάνω στις στάχτες των αστικών κομμάτων (ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ.), που θυσιάστηκαν από τους ίδιους τους ηγέτες τους στον βωμό του ευρωπαϊκού νεοφιλελευθερισμού: χωρίς την καπιταλιστική κρίση, τα μνημόνια, την παράδοση άνευ όρων της Ελλάδας και των Ελλήνων (εκ μέρους των Γ. Παπανδρέου, Αντώνη Σαμαρά και των κυβερνήσεων τους) στην ληστρική – ανθρωποφαγική βουλιμία των… «θεσμών», μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ θα φάνταζε σαν ουτοπία. 

Είναι καιρός να συμφωνήσουμε ότι ο ελληνικός λαός «ανύψωσε» στην κυβερνητική εξουσία τον ΣΥΡΙΖΑ όχι για να εγκαθιδρύσει τον κομμουνισμό αλλά, εντός της καπιταλιστικής – «αστικής» ζώνης του ευρώ, να διαπραγματευθεί και, με την μαχητικότητα και την αξιοπιστία της Αριστεράς, να διεκδικήσει την ανάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας και της δημοκρατίας, την απαλλαγή από τα μνημονιακά μέτρα λιτότητας, να εφαρμόσει ανυποχώρητα το «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης». Και είναι καιρός να συμφωνήσουμε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αυτό ακριβώς κάνει. 

Και κάτι παραπάνω. Μέσω της διαπραγμάτευσης, με εργαλείο τη διαπραγμάτευση αν θέλετε, αναπτύσσοντας μια περίτεχνη, πολυδιάστατη – απρόβλεπτη και απροσδόκητη για το ελληνικό και το ευρωπαϊκό κατεστημένο – πολιτική διπλωματία, επιχειρεί κάτι που, τηρουμένων των αναλογιών, είναι μια σύγχρονη επανάσταση εν εξελίξει: αντί να χτυπάει το κεφάλι της στον νεοφιλελεύθερο τοίχο για να τον σπάσει, σκάβει σ’ αυτόν μια πόρτα και τον διασχίζει… 

Η επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ 

Και μπαίνει μέσα και τον αποδομεί και τον ανατρέπει: «βλέπω την διαπραγμάτευση σαν μια μυθική ελληνική εκστρατεία για τον εξανθρωπισμό των βάρβαρων ευρωπαϊκών (γερμανικών) κανόνων, την πολιτική επανίδρυση της Ε.Ε.», μου έλεγε ενθουσιασμένος, μετά τη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με την Άνγκελα Μέρκελ, ένας φίλος. Γνωστός αριστερός διανοούμενος. 

Είχαν προηγηθεί αρκετά μικρά βήματα χειραφέτησης, όπως εκείνη η αξιοθαύμαστη διπλωματική πλαγιοκόπηση – απομόνωση του Γερμανού γκαουλάϊτερ της ευρωζώνης Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε από τον Έλληνα ομόλογό του, τον Γιάνη Βαρουφάκη, κατά τη διάρκεια των τριών θυελλωδών eurogroup• που σήμανε την αρχή της έμπρακτης αμφισβήτησης της γερμανικής ηγεμονίας εντός και εκτός διαπραγμάτευσης, την αποκατάσταση της πολιτικής ισοτιμίας Ελλάδας – Γερμανίας. 

Η απαρίθμηση των επιτευγμάτων της τρίμηνης πολιτικής διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με τους ευρωπαίους εταίρους σε συνδυασμό με την πολυδιάστατη γεωπολιτική διπλωματία που, συγχρονισμένα και παράλληλα, ανέπτυξε ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνησή του, εγγράφουν την αρχή ενός, κατά τα φαινόμενα, ένδοξου ελληνικού έπους που συγκινεί λαούς, κοινωνίες και κινήματα. Και προκαλεί πολιτικούς και κοσμοθεωρητικούς κλονισμούς, υιοθετείται και υποστηρίζεται από προσωπικότητες υψηλού διεθνούς κύρους (Τσόμσκι, Στίγκλιτς, Κρούγκμαν κ. α.) καθιστώντας τον ΣΥΡΙΖΑ «πανευρωπαϊκό» και «παγκόσμιο». 

Λοιπόν, που λέτε, εμείς οι απ’ έξω, (τα απλά μέλη, οι ψηφοφόροι, εν γένει, του ΣΥΡΙΖΑ) αισθανόμαστε μέτοχοι αυτού του «έπους», εναγώνιοι «αναγνώστες» και «θεατές» του, εν μέσω ενός καθημερινά αυξανόμενου τρομοκρατικού συστημικού θορύβου αποτροπής. Και στενοχωριόμαστε, απογοητευόμαστε, αγανακτούμε όταν φωνές στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, βουλευτών, ακόμα και υπουργών σμίγουν μ’ αυτόν τον απεχθή θόρυβο. Αυτό…

* Ο γνωστός αφορισμός της Ρόζας Λούξεμπουργκ

Νίκος Τσαγκρής

15 Απριλίου 2015

Η εαρινή σύναξη των μιντιαρχών


Πως το ιστορικό κόμμα της Νέας Δημοκρατίας κατάντησε απόκομμα πολιτικής έκφρασης της ελίτ των μιντιαρχών 

Σε μια άσχετη με την πολιτική εκδήλωση συνάντησα έναν ανθρωπάκο που, αμυδρά, κάτι μου θύμιζε. Μου συστήθηκε ως στέλεχος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης («της σαμαρικής πτέρυγας», μου διευκρίνισε αυτοβούλως), και έτσι, από περιέργεια, ζήτησα τη γνώμη του για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ• «τη διακυβέρνηση του τόπου από τον Αλέξη Τσίπρα και την παρέα του», ήταν η ακριβής διατύπωση της ερώτησής μου. 

 «Ευτυχώς που “ο Τσίπρας και η παρέα του” δεν είναι μόνοι τους, δεν κυβερνούν μόνοι, διαφορετικά θα μας είχαν πάρει τα σώβρακα», μου πέταξε υποτονθορύζοντας το δεύτερο, αγοραίο μέρος της ατάκας του. Και θεωρώντας ότι απαντάει στο ερωτηματικό που, προφανώς, σχηματίστηκε στο βλέμμα μου, μου θύμισε μια δήλωση που είχε κάνει ο Τάκης Μπαλτάκος, «ο εξόριστος κολλητός του αρχηγού», όπως τον χαρακτήρισε: «Εγώ ο δεξιός, βαράω προσοχή, όπως λένε στον στρατό, μπροστά σε αυτά που κάνει η αριστερή -δυστυχώς για μας- κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και θα ήλπιζα και ευχόμουν και παρακαλούσα αυτά που κάνουν αυτοί οι άνθρωποι να τα κάνουμε εμείς». 

Ο τύπος, (τον οποίο τελικά αναγνώρισα ως μέλος του παρά τω Σαμαρά ακροδεξιού μηχανισμού, που η «παρέα του Τσίπρα» είχε ονομάσει «μονταζιέρα») εθισμένος στο επικοινωνιακό «μπλα, μπλα», με πήρε μονότερμα: «πέρα από τον Τσίπρα και την παρέα του (που, εντάξει, προσπαθούν να διαπραγματευτούν κυβερνώντας και να κυβερνήσουν διαπραγματευόμενοι) υπάρχουν και οι… δικοί μας, μου είπε με ένα στριφνό γελάκι: «ξέρεις, η Ζωή, ο Πανούσης, ο Κατρούγκαλος, ο Μητρόπουλος, ο Μηλιός, ο Λαπαβίτσας και τ’ άλλα παιδιά, που τροφοδοτούν αδιαλείπτως την πολιτική μας και μας καθιστούν... ανταγωνιστικούς…». 

Και με φρασεολογία που διαρκώς εξόκειλε –ως προς το ήθος και το ύφος της– προς την γκεμπελική διάλεκτο των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων, ο «ανθρωπάκος» άρχισε να μου εξηγεί την «πολιτική» τους. Που τους καθιστά… «ανταγωνιστικούς»… 

Η σύναξη και ο… ανένδοτος 

Μεταφράζοντας το αφήγημα του «ανθρωπάκου» στα… συριζαίϊκα, οφείλω να σας πω πως η «πολιτική τους» (η πολιτική Σαμαρά), είναι ό,τι βλέπουμε και ό,τι ακούμε στα κανάλια – ό,τι διαβάζουμε στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων: μια μεθοδευμένη και ενορχηστρωμένη ομοβροντία από καθημερινά αφελή ψεύδη, ασταθείς συκοφαντίες και τρομολαγνικές κατασκευές. Ένας δυσώδης οχετός αντικυβερνητικής (και εξ αυτού ανθελληνικής) παραπληροφόρησης ως πολιτική τη μείζονος αλλά και της ελάσσονος αντιπολίτευσης. 

 Έγινε, λέει, σύναξη των διαπλεκομένων καναλαρχών – εκδοτών («των νταβατζήδων», είναι η αμετάφραστη φράση) προ μηνός. Η εν λόγω σύναξη, λέει, έγινε λίγο πριν την «ενόχληση» του Στουρνάρα από τον Βαρουφάκη για τα θαλασσοδάνεια της Τράπεζας της Ελλάδος προς συγκεκριμένα ΜΜΕ και λίγο μετά την παραλαβή της… λυπητερής των 24.150.633 € για τη χρήση των συχνοτήτων. 

Η σύναξη αυτή, λέει, αποφάσισε σχεδόν ομόφωνα (με μια αποχή, λέει) την οργάνωση ανένδοτου… ενημερωτικού αγώνα κατά του Τσίπρα προσωπικώς, της κυβέρνησής του γενικώς, και του ΣΥΡΙΖΑ ειδικώς: ο συντονισμός του… ανένδοτου ανετέθη σε μεικτό επιτελείο εμπίστων «πολιτικών» - «δημοσιογράφων» («στα γνωστά τσατσόνια των νταβατζήδων», είναι η αμετάφραστη φράση), ενώ το έργο της επεξεργασίας και της καθημερινής εκτέλεσης του… αγώνα, ανελήφθη μετά προθυμίας από τους γνωστούς μπροστινούς και… πισινούς των καναλιών. Τους συνήθεις εκτελεστές της δημοσιογραφίας. Και τα παπαγαλάκια τους… 

 Η αλητεία μέσα τους 

Το πρώτο επεισόδιο του ανένδοτου… ενημερωτικού αγώνα (που είναι «η πολιτική τους», θυμίζω) ήταν η «επιχείρηση Κατρούγκαλος». Που στήθηκε, λέει, από «γνωστό τσατσόνι» των διαπλεκομένων με τη συνεργασία δελφίνου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης – κι αυτό «μπορείς να το δεις και σαν μοντέλο της πολιτικής μας», λέει: βρίσκουμε ή εφευρίσκουμε μια συμπεριφορική «αδυναμία» ενός αγνού και αδιάφθορου, κατά προτίμηση, κυβερνητικού στελέχους ή βουλευτή (σ. σ: ο ανθρωπιστικός ακτιβισμός θεωρείται κυβερνητική αδυναμία από τους επαγγελματίες πολιτικούς) και την μπουμπουνίζουμε σε συσκευασία σκανδάλου, σε πέντε MEGA – κάναλα και δεκαπέντε έντυπα και ηλεκτρονικά πρωτοσέλιδα. Ειδικός στόχος, η απώλεια του ηθικού πλεονεκτήματος της κυβερνώσας Αριστεράς. 

 «Είπαμε», επανέλαβε μ’ εκείνο το στριφνό γελάκι ο ανθρωπάκος: «πέρα από τον Τσίπρα και την παρέα του υπάρχουν και οι… δικοί μας. Ξέρεις…» 
«Ξέρω, ξέρω» τού έκοψα τον βήχα: η «λιακάδα» της Τασίας, το «λάστιχο» της Ζωής, η «ρήξη» του Λαπαβίτσα. Που… τροφοδοτούν την πολιτική σας και σας καθιστούν... ανταγωνιστικούς…» 

 Άκου ανθρωπάκο, ο κόσμος σας έχει την αλητεία μέσα του…. Δεν είναι αυτός ο κόσμος αντάξιος των ονείρων του λαού μας, αλλά ο άλλος, που τώρα γεννιέται με μια επώδυνη γέννα: «αυτή η στιγμή έχει το άπειρο μέσα της, όσο διαρκεί… Είμαι Έλληνας, όσο ποτέ, τούτες τις ώρες…»* 

 *Από το μήνυμα του Εδουάρδο Γκαλεάνο στους Έλληνες, την Τετάρτη 2 Νοεμβρίου του 2011

Νίκος Τσαγκρής

8 Απριλίου 2015

Σημειώσεις για ένα αφήγημα διαπλοκής


Από την «παλατιανή» διαπλοκή στο τερατώδες μνημονιακό σύστημα διαπλεκομένων πολιτικοοικονομικών συμφερόντων που βιώνουμε σήμερα. 

Η λέξη διαπλοκή έγινε εξαιρετικά οικεία στη δεκαετία του ’90, και ήταν αυτή η «οικειότητα» που εξαφάνισε την αυθεντική ετυμολογική σημειολογία της, (πλέκω – διαπλέκω: πλέκω κάτι με κάτι άλλο, συνυφαίνω, συνύφανση), υποτάσσοντάς την στην μεταφορική σημασία που εκ των διεφθαρμένων πολιτικών μας πραγμάτων έλαβε : Διαπλοκή είναι ένα αόρατο πλέγμα πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων που στοχεύει στο αμοιβαίο παράνομο όφελος των διαπλεκομένων μερών. 

 Κατά διαβολική σύμπτωση, ο όρος «διαπλεκόμενα συμφέροντα» αποδίδεται (από τον… εθνικό μας λεξικογράφο κ. Μπαμπινιώτη) στον γηραιότερο, σήμερα, Έλληνα πολιτικό, του οποίου η φήμη σκιάζεται από ένα βαρύ πέπλο αρχαίας διαπλοκής: «Τη δεκαετία του '80* πλάστηκε από τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη και καθιερώθηκε βαθμηδόν ο όρος διαπλεκόμενα συμφέροντα ή απλώς διαπλεκόμενα. Με αυτόν δηλώνονται τα αθέμιτα αλληλεξαρτώμενα συμφέροντα, που αναπτύσσονται παρασκηνιακά μεταξύ πολιτικών και επιχειρηματιών οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον χώρο τής ενημέρωσης (ως εκδότες εφημερίδων ή ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών) ώστε να εξυπηρετούνται αμοιβαία οι πολιτικές και επιχειρηματικές τους σκοπιμότητες (προβολή και προπαγάνδα από την πλευρά των πολιτικών και οικονομικά οφέλη από την πλευρά των επιχειρηματιών)» 

 Έτσι ακριβώς κύριε… γλωσσολόγε μας. Και επειδή τα λες καλά, σου συγχωρώ το γεγονός ότι χρημάτισες, έστω για λίγο, υπουργός της πιο διαπλεκόμενης κυβέρνησης στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της κυβέρνησης Λουκά Παπαδήμου. 

 «Παλατιανοί» και «νταβατζήδες» 


 Το αφήγημα των διαπλεκομένων συμφερόντων της χώρας μας χωρίζεται σε δυο μεγάλα κεφάλαια. Το πρώτο αφορά την ιστορική περίοδο που προηγήθηκε της δικτατορίας και περιγράφει την «παλατιανή», ας την πούμε, διαπλοκή, (ανάκτορα – πολιτική ηγεσία – Τύπος). Αν ήμουν εκδότης θα ανέθετα… αναδρομικά τη συγγραφή αυτού του πρώτου κεφαλαίου στον Στρατή Τσίρκα υπό την δημοσιογραφική κάλυψη των Τάκη Λαμπρία και Μαρίας Ρεζάν. 

Το δεύτερο κεφάλαιο του αφηγήματος αφορά την περίοδο της μεταπολίτευσης και περιγράφει την διαπλοκή των «νταβατζήδων», ας την πούμε, (κυβερνητικοί παράγοντες – επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο τής ενημέρωσης ως εκδότες εφημερίδων ή ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών). 

 Είναι η διαπλοκή που φύτρωσε στον κυβερνοχώρο του Ανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ, ευδοκίμησε στον «θατσερικό» βιότοπο του Κώστα Μητσοτάκη, εκσυγχρονίστηκε (!) υπό την αιγίδα του Κ. Σημίτη και στην εξέλιξή της δημιούργησε το τερατώδες σύστημα διαπλεκομένων πολιτικοοικονομικών συμφερόντων που βιώνουμε εδώ και μια πενταετία. Το «μνημονιακό», ας το πούμε, σύστημα, που διαπλέκεται και με το διευθυντήριο των Βρυξελών και το οποίο ο ελληνικός λαός, μέσω της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που εξέλεξε, επιχειρεί εδώ και τώρα να ανατρέψει. 

Αν ήμουν εκδότης θα ανέθετα τη συγγραφή αυτού του δεύτερου κεφαλαίου στον… εαυτό μου• δεδομένου ότι στην τριακονταετή θητεία μου ως διευθυντικό στέλεχος σε ορισμένα από τα πλέον διαπλεκόμενα ΜΜΕ, (ΒΗΜΑ – ΝΕΑ, Καθημερινή, ΕΘΝΟΣ, κλπ,) υπήρξα – ακούσιος μεν, αυτήκοος και αυτόπτης δε, – μάρτυρας δεκάδων σημείων και τεράτων αυτής της… μεταμοντέρνας διαπλοκής. 

Στη φάκα της νομιμότητας 


Το θέμα, ωστόσο, δεν είναι να… γράψουμε αλλά να ξεγράψουμε τη διαπλοκή, κάτι που στους επαΐοντες φαντάζει ακατόρθωτο, σχεδόν ουτοπικό. Και δικαίως, αφού η διαπλοκή (ιδιαίτερα στην εκδοχή της συνύφανσης πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων που υποστηρίζονται από ιδιόκτητα ΜΜΕ) από την περίοδο το ’90 και εντεύθεν αποτελεί πολιτειακό, σχεδόν, καθεστώς: μια ύπουλα εγκατεστημένη, σχεδόν θεσμοθετημένη, τάξη πραγμάτων. Που ηγεμονεύει πολιτικά και νέμεται οικονομικά τον τόπο με τον τρόπο της μαφίας… 

 Το 1989, επί κυβερνήσεως Τζαννετάκη, με τη συμμετοχή και, δυστυχώς, τη συνέργεια του Συνασπισμού της Αριστεράς (ΚΚΕ – ΕΑΡ) συνετάχθη και, άρον – άρον, ψηφίστηκε, ο νόμος που παρέδωσε την ιδιωτική τηλεόραση στους διαπλεκόμενους ήδη, εκδότες των εφημερίδων: Τότε «μερικοί, ελάχιστοι (οι καθηγητές Κοσμάς Ψυχοπαίδης και Νίκος Πετραλιάς, η δικηγόρος Λίλα Χαμπίπη και οι δημοσιογράφοι Φανή Πετραλιά, Λένα Δουκίδου, Νίκος Τσαγκρής, Γιώργος Βότσης, Κώστας Παπαϊωάννου) με ιερή αφέλεια προσπαθήσαμε να αποτρέψουμε τη διακομματική συμφωνία. Εις μάτην. Οι άδειες δόθηκαν ως “προσωρινές”. Προσωρινές για… πάντα, με τους ιδιοκτήτες τους εσαεί “προσωρινούς” και μόνιμα διαπλεκόμενους με κυβερνήσεις και συμφέροντα»*. 

 Σήμερα, εικοσιέξι χρόνια μετά, η Αριστερά ως κυβέρνηση πια, έχει την ευκαιρία να ξεπλύνει εκείνη τη μικρή ντροπή του ’89, προκηρύσσοντας από μηδενική βάση τις τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές συχνότητες. Και κάτι παραπάνω: να γράψει τις τελευταίες σελίδες του δεύτερου και τελευταίου, ελπίζουμε, κεφαλαίου του αφηγήματος της διαπλοκής, με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να στριμώχνει οριστικά το τέρας, στην φάκα της νομιμότητας. Κι εκείνο να σφαδάζει στον επίλογο, ξερνώντας σαμαροβενιζελικά δηλητήρια και γκεμπελικές προβοκάτσιες από τα τζάμπα κανάλια του και τα γιαλατζί πρωτοσέλιδά του. 

 * Από άρθρο της Φανής Πετραλιά στην ΑΥΓΗ (5/9/2013) με τίτλο «Τα θερινά τμήματα της διαπλοκής» 

 Νίκος Τσαγκρής

1 Απριλίου 2015

Ο κορυφαίος Έλληνας στιχουργός


Μια φωτογραφία με τον καλό μου φίλο Κώστα Βίρβο. Τον θεωρώ ως τον σπουδαιότερο λαϊκό στιχουργό με άμεσους ακόλουθους την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, τον Χαράλαμπο Βασιλειάδη - Τσάντα και τον Λευτέρη Παπαδόπουλο. Γνωριστήκαμε από κοντα στα μέσα της δεκαετίας του '80, όταν μαζί και με τους Θόδωρο Δερβενιώτη, Γιώργο Κοντογιάννη, Πάνο Γεραμάνη, και Γιάννη Σταματίου ("Σπόρο"), συστήσαμε τον Σύλλογο Υπεράσπισης του Λαικού Τραγουδιού. Τότε, ήμουν διευθυντής της εφημερίδας "Η ΠΡΩΤΗ" και ο Βίρβος σε συνεργασία με τον Θ. Δερβενιώτη ειχαν εκδόσει ήδη το L.P. "Εξ' αδιαιρέτου", πραγματικά εξ' αδιαιρέτου με τον Σταμάτη Κραουνάκη και τη Λίνα Νικολακοπούλου - στην άλλη πλευρά του δίσκου. Από τότε μέχρι σήμερα μας συνδέει μια αδιάρρηκτη σχέση φιλίας, με καθημερινή σχεδόν (έως το 2008) επικοινωνία και πολλές απόπειρες δημιουργικής συνεργασίας

25 Μαρτίου 2015

Τσίπρας, ο Έλληνας πρωθυπουργός


Κανείς πλην… Αδώνιδος, δεν κατάφερε να διαστρέψει την ευγενή ελληνικότητα που σφράγισε την παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού στο Βερολίνο. 

 Μια ιδέα είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας έκανε ένα βήμα πίσω, ότι στο επίπεδο της ρητορικής, τουλάχιστον, έδειξε να υποχωρεί. Τακτικά όμως. Με τον τρόπο που οι ποδοσφαιρικές ομάδες κάνουν το transition μετά από μια επίθεση προς την περιοχή του αντιπάλου, προκειμένου να προλάβουν την αντεπίθεσή του. Η κ. Μέρκελ ξέρει μπάλα. Το ίδιο και ο Τσίπρας, και μια ανάλυση της συνάντησης των δυό ευρωπαίων ηγετών με ποδοσφαιρικούς όρους θα ταίριαζε στην περίπτωση, καθώς θα διευκόλυνε τον αντικειμενικό σχολιαστή να τοποθετήσει τον Έλληνα πρωθυπουργό στην επίθεση και την Γερμανίδα καγκελάριο στην άμυνα, και τέρμα. 

 Σίγουρα, η ιδέα ότι ο Τσίπρας έκανε ένα βήμα πίσω στο πλαίσιο μιας τακτικής υποχώρησης, και μάλιστα στο επίπεδο της ρητορικής μόνο, είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα της συνάντησης από μια άλλη ιδέα που θέλει τον Τσίπρα να κάνει μια εντυπωσιακή στροφή αποδοχής της κ. Μέρκελ ως ηγέτιδας του ευρωπαϊκού «διευθυντηρίου». Την ύπαρξη και λειτουργία του οποίου, σύμφωνα μ’ αυτή την ιδέα, είχε αποδεχτεί ήδη ο Έλληνας πρωθυπουργός δυό εβδομάδες πριν τη επίσκεψή του στο Βερολίνο: με την επιστολή του προς την Άνγκελα Μέρκελ καθώς και με το αίτημα της επταμερούς συνάντησης στις Βρυξέλες. 

 Είναι περιττό να πούμε πως η… «ιδέα» αυτή είναι η κεντρική ιδέα των αναλυτών του «λόμπι της κολοτούμπας», όπως αποκαλώ τους his master's voice σχολιαστές των διαπλεκομένων με τα μνημονιακά κόμματα και αποκόμματα ΜΜΕ. Εκείνων που για μια χούφτα ευρώ χαλκεύουν μικρές, καθημερινές «συριζαίικες κολοτούμπες», στο πλαίσιο της στρατηγικής της «αριστερής παρένθεσης». Που επιμένουν να συντηρούν τα αφεντικά τους με την φρούδα ελπίδα της καθεστωτικής επιβίωσής τους. 

 Κανείς πλην… Αδώνιδος

Ναι, μια ιδέα είναι ότι με το αίτημα της επταμερούς συνάντησης των Βρυξελών, ο Τσίπρας απεδέχθη τη λειτουργία ενός ευρωπαϊκού διευθυντηρίου, αλλά μια άλλη ιδέα είναι ότι, με το ίδιο αίτημα και την αποδοχή του (τη σύγκλιση της «επταμερούς» υπό την Άνγκελα Μέρκελ), ο Τσίπρας «αποκάλυψε» ενώπιον όλων των εταίρων της ευρωζώνης την ύπαρξη και την λειτουργία ενός ευρωπαϊκού διευθυντηρίου• προκαλώντας τις αντιδράσεις κάποιων «εταίρων» και την απολογητική δήλωση ισοτιμίας της Μέρκελ ότι, «δεν είμαι παρά η καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας και εκπροσωπώ ένα από τα 19 κράτη της Ευρωζώνης» 

 Κατά μιαν ακόμα ιδέα, ότι ο Τσίπρας παραδέχτηκε πως το «πρόγραμμα» (μνημόνιο) επέφερε μια πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή αλλά, κατά μιαν άλλη, απαριθμώντας στη συνέχεια τα δεινά που προκάλεσε το μνημόνιο ( ανεργία, ύφεση, ανθρωπιστική καταστροφή κλπ.), το όρισε ως απολύτως αποτυχημένο. 

Γενικότερα, το «λόμπι της κολοτούμπας», χαλκεύοντας αποστροφές και νοήματα των πρωθυπουργικών δηλώσεων και των απαντήσεων στη συνέντευξη Τύπου, επιχείρησε να αποδώσει μια «εμφανή διάθεση μεταστροφής» του Τσίπρα, «μια προσγείωση στην ευρωζωνική κανονικότητα. Ωστόσο, κανείς πλην… Αδώνιδος, ούτε καν ο πικραμένος Σαμαράς δεν τόλμησε να διαστρέψει σε οπισθοχώρηση την ευγενή ελληνικότητα που σφράγισε την διπλωματία του Έλληνα πρωθυπουργού στο Βερολίνο. 

 Τι λέει ο λαός

Στη χειρότερη περίπτωση «τσάι και συμπάθεια», όπως έσπευσαν να καταλήξουν κάποιοι «ημέτεροι». Ακόμα χειρότερα και πιο… αριστερά, η κασέτα Κουτσούμπα: «Έχει δίκιο ο λαός μας όταν λέει ότι ο κατήφορος δεν έχει τέλος». 

 Φυσικά, ιδέα δεν έχει ο Κουτσούμπας τι θέλει «ο λαός μας», δικτατορία του προλεταριάτου (!) νομίζει πως θέλει. Φωνάζει «ο κατήφορος δεν έχει τέλος» και… δικαιώνει τον αντίλαλό του, ακούγοντάς τον ως τον λαό που αντιλαλεί τη φωνή του Κυρίου του!.. 

 Για να δούμε όμως τι, πραγματικά, λέει ο λαός μας. Όχι βέβαια ως αντίλαλος του Σαμαρά ή του Κουτσούμπα, αλλά ως σύνοψη των ποιοτικών στοιχείων μιας δημοσκόπησης. Η οποία είναι πιθανόν, καθώς διαβάζετε αυτό το κείμενο, να έχει δημοσιευτεί. 

Η πλειονότητα των Ελλήνων, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων, εμφανίζονται ικανοποιημένοι έως και υπερήφανοι από την εμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα στο Βερολίνο θεωρώντας ότι μετά από πολλά - πολλά χρόνια τους εκπροσώπησε ένας πραγματικός Έλληνας πρωθυπουργός» : 
- Μίλησε Ελληνικά (όχι αγγλικά ή γερμανικά) 
-Έθεσε θέμα τέλους της καταστροφικής πενταετίας των μνημονίων -Έθεσε θέμα δικαστικής συνδρομής για τη Siemens 
-Έθεσε θέμα γερμανικών επανορθώσεων και κατοχικού δανείου 

Αυτά λένε οι καλοί Έλληνες και είμαι ένας απ’ αυτούς. Ωστόσο, επειδή (όπως η Μέρκελ και ο Τσίπρας) ξέρω μπάλα, θα προτιμούσα να κάνω μια ανάλυση της συνάντησης των δυό ευρωπαίων ηγετών με ποδοσφαιρικούς όρους. Έστω και μόνο για την ευχαρίστηση να τοποθετήσω τον Τσίπρα στην επίθεση και την Μέρκελ στην άμυνα. Και τέρμα.

Νίκος Τσαγκρής

18 Μαρτίου 2015

Ο Σόϊμπλε και το «κόκκινο σάντουιτς»


Ένα βιωματικό τραύμα που σημάδεψε τους παλαιούς αριστερούς, επιστρέφει. Και τρυπώνει στη ρωγμή του χρόνου…  

Η γνώμη μου για τους πολιτικούς, είναι γνωστό, δεν είναι… άκρως θετική. Έτσι, κάθε φορά που πρέπει να τους προσεγγίσω κριτικά, θέλοντας να αποφύγω την ευθεία «προσβολή», τους ψέγω μ’ ένα απόφθεγμα του Ιονέσκο, αντιπροσωπευτικό της γνώμης μου γι’ αυτούς. Για να προσδώσω, φυσικά, το κύρος του πολιτικά οξυδερκούς και έμπειρου αυτού σοφού, στον δημοσιογραφικό μου λόγο, τον πεζό: «Υπάρχουν δυο είδη ιδιοσυγκρασίες, η καλλιτεχνική και η επιστημονική. Υπάρχει επίσης ένα τρίτο είδος ανθρώπου, οι πολιτικοί. Αυτοί δεν μετέχουν καμιάς κουλτούρας. Θρονιασμένοι στην κορυφή, είναι πραγματικά απαραίτητοι μόνο για εργασίες τρίτης κατηγορίας, τις λιγότερο σημαντικές, για μάγειρες της κοινωνίας. Πρέπει να είναι απλώς οι διανομείς της άνεσης…».

 Όμως υπάρχουν και εξαιρέσεις φωτεινές. Πολιτικοί, αν όχι με ιδιοσυγκρασία… «καλλιτεχνική» ή «επιστημονική», σίγουρα κάτι παραπάνω από «μάγειρες της κοινωνίας» ή «διανομείς της άνεσης». Πολιτικοί – επαναστάτες, ανατρεπτικοί, ρομαντικοί. Ο Σαλβαδόρ Αλιέντε ας πούμε – αυτόν σκεφτόμουν εξ αρχής, κάτι διόλου τυχαίο. 

 Δυό – τρείς εβδομάδες τώρα, η σκιά του Σαλβαδόρ Αλιέντε είναι ανάμεσά μας. Το ρομαντικό πολιτικό έπος που άφησε πίσω του, βιωματικό τραύμα για εμάς τους παλαιούς αριστερούς, επιστρέφει. Και τρυπώνει στη ρωγμή του χρόνου: «ο Τσίπρας μου θυμίζει τον Σαλβαδόρ Αλιέντε. Αν πετύχαινε αυτό που είχε στο μυαλό του ο Αλιέντε, θα άλλαζαν τα πάντα στην Λατινική Αμερική. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Τσίπρα. Απλώς τον Αλιέντε τον καθάρισαν με τα όπλα. Σήμερα δεν σε καθαρίζουν με τον ίδιο τρόπο. Σήμερα έχεις απέναντί σου την οικονομία, τη δεξιά πλευρά της Ευρώπης, την Γερμανία, την Ολλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Δεν θα τον αφήσουν εύκολα να κερδίσει…» 

 Το «κόκκινο σάντουιτς» 

 Ο Κώστας Γαβράς, με τον μεγεθυντικό φακό του σκηνοθέτη, νετάρει στο ελληνικό πολιτικό δράμα, στους πρωταγωνιστές του, διακρίνει, συγκρίνει, κρίνει: η κυβέρνηση Τσίπρα πρέπει να «ανατραπεί», γιατί αν δεν ανατραπεί θα μας «ανατρέψει»… 

 Να πoια είναι η ιδέα του σκληρού (υπό γερμανική ηγεμονία) συστημικού πυρήνα: η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να ανατραπεί γιατί είναι αδέσμευτη, ανεξάρτητη, ανυπότακτη, ανυποχώρητα αριστερή. Μας είναι αδύνατον να την μεταλλάξουμε, όπως κάναμε με τους σοσιαλδημοκράτες. Αντίθετα, επιχειρεί εκείνη να μας αλλάξει, να ανατρέψει τις συστημικές ισορροπίες, τους κανόνες, να διαταράξει τη «γερμανική τάξη των ευρωπαϊκών πραγμάτων… 

 «Τώρα, με τον Κάστρο στην Κούβα και τον Αλιέντε στη Χιλή, έχουμε στην Λατινική Αμερική ένα κόκκινο σάντουιτς και μοιραία όλη η Λατινική Αμερική θα γίνει κόκκινη», δήλωνε τρομαγμένος ο Ρίτσαρντ Νίξον, καθώς έβλεπε την κυβέρνηση Αλιέντε να εφαρμόζει, ανυποχώρητη, το πρόγραμμα της. Και, για να αποδομήσει το… «κόκκινο σάντουιτς», έδινε εντολή στην CIA να ανατρέψει τον Αλιέντε, ορίζοντας ως οργανωτή του πραξικοπήματος τον… δικό μας Χένρυ Κίσινγκερ. 

Είναι σαν να το ακούω, να το ψιθυρίζει ο Σόϊμπλε στο αυτί της Ολλανδής ορντινάτσας του: «Τώρα, με τον Τσίπρα στην Ελλάδα και τον Ιγκλέσιας (Ποδέμος) στην Ισπανία, έχουμε ένα κόκκινο σάντουιτς και μοιραία όλη η Ευρώπη θα γίνει κόκκινη»!.. 

 Μια «θηλιά» διαρκείας 

 Δεν γνωρίζω αν ο Σόϊμπλε είναι εκείνος που κινεί τα νήματα για την αποδόμηση του ευρωπαϊκού… «κόκκινου σάντουιτς». Δεν έχω ιδέα ποιον, ακριβώς, ρόλο έχουν στο έργο οι «θεσμοί», οι εκπρόσωποί τους, οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες, η Bild, το «Θέμα», το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ο Σκάϊ, ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος. Ωστόσο, δεν χρειάζεται ο μεγεθυντικός φακός του Κώστα Γαβρά για να δούμε ότι η περίπτωση Τσίπρα θυμίζει την περίπτωση Αλιέντε, ότι αν πετύχει αυτό που έχει στο μυαλό του ο Τσίπρας θα αλλάξουν τα πάντα στην Ευρώπη, όπως θα άλλαζαν τα πάντα στην Λατινική Αμερική αν πετύχαινε εκείνο που είχε στο μυαλό του ο Αλιέντε. Και δεν χρειάζεται παρά η βιωματική – ιστορική εμπειρία ενός παλαιού αριστερού Έλληνα δημοσιογράφου για να δει ότι το «έργο» παίζεται ήδη και είναι μια υπερπαραγωγή: ένα συστημικό "πραξικόπημα" διαρκείας για την ανατροπή της ελληνικής κυβέρνησης, ενορχηστρωμένο από μια τερατώδη κοινοπραξία συστημικών ευρωπαϊκών και ελληνικών Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης… 

«Απλώς τον Αλιέντε τον καθάρισαν με τα όπλα», λέει ο Γαβράς, ξεχνώντας ότι μέχρι να τον «καθαρίσουν» οριστικά με το δεύτερο πραξικόπημα, είχε προηγηθεί και μία (τι ειρωνεία!..) απόπειρα οικονομικού στραγγαλισμού της Χιλής*». Ωστόσο ναι, «σήμερα δεν σε καθαρίζουν με τον ίδιο τρόπο» κι ας σου έχουν φορέσει στο λαιμό μια οικονομική θηλιά διαρκείας. Και ναι, «δεν θα σ’ αφήσουν εύκολα να κερδίσεις» αλλά ποτέ δεν περίμενες να… σ’ αφήσουν: αντιστέκεσαι ανυποχώρητα. Το παλεύεις με όλα τα όπλα που διαθέτεις, πολιτικά, διπλωματικά, γεωπολιτικά. Υψώνεις λαϊκό τείχος κυριαρχίας και αξιοπρέπειας απέναντι στους συστημικούς υπονομευτές. Κερδίζεις. Νικάς…

Νίκος Τσαγκρής

11 Μαρτίου 2015

Ούτε ρήξη, ούτε οπισθοχώρηση


Την συνέχιση της διαπραγμάτευση για μια νέα, δίκαιη συμφωνία που θα σημάνει το τέλος της λιτότητας και την ανάπτυξη απαιτεί η πλειονότητα των Ελλήνων 

Προσπαθώ να δώ την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ. ΕΛ όπως είναι, μια κυβέρνηση – γέννημα της οργής και της ανάγκης, μια φιλολαϊκή κυβέρνηση μιας προεδρευομένης κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας ενός αστικού κράτους – έθνους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ζώνης του ευρώ• που, σε συνθήκες βαθειάς οικονομικής κρίσης – οφειλόμενης στην κρίση του καπιταλιστικού συστήματος, την «ιμπεριαλιστική» διαχείρισή της από τις ηγεμονεύουσες την Ε. Ε. δυνάμεις, την εθελόδουλη προσαρμογή της χώρας μας στο «πλαίσιο» της συγκεκριμένης διαχείρισης – επιχειρεί, με σχετική επιτυχία και με τη στήριξη της πλειονότητας του ελληνικού λαού που αντιπροσωπεύει και κυβερνά, να ανταποκριθεί στην προεκλογική δέσμευσή της για μια «πραγματική διαπραγμάτευση με τους εταίρους». Με στόχο μια νέα συμφωνία (δανειακή σύμβαση) που θα εξυπηρετεί την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας, χωρίς να συνοδεύεται από τιμωρητικούς για τον ελληνικό λαό όρους, μέτρα λιτότητας και καταστροφικούς για την οικονομία κανόνες. Κι ακόμα, να ανταποκριθεί στην (προεκλογική, επίσης) δέσμευσή της για άμεση εφαρμογή των μέτρων ανάσχεσης της ανθρωπιστικής καταστροφής που περιλαμβάνονται στο «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης». 

Κάπως έτσι βλέπω την κυβέρνηση όταν προσπαθώ να την δω όπως είναι, και κάπως έτσι βλέπω ότι την βλέπει και η (κυμαινόμενη από 80 – 55%) πλειονότητα των Ελλήνων που τη στηρίζει, όταν "διαβάζω» τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των σχετικών σφυγμομετρήσεων της κοινής γνώμης. Κάπως έτσι, άλλωστε, υποθέτω, βλέπει και η ίδια η κυβέρνηση τον εαυτό της, όταν προσπαθεί να τον δει όπως είναι. Και όχι όπως θέλει να είναι, ή όπως θέλει να φαίνεται πως είναι, αν θέλει να φαίνεται διαφορετική απ’ ό,τι είναι ή απ’ ό,τι επιθυμεί να φαίνεται πως είναι… 


Ακραίες «θεωρήσεις» 


Το πώς βλέπει μια κυβέρνηση τον εαυτό της δεν είναι θέμα επικοινωνιακής φαντασμαγορίας, αλλά ζήτημα συλλογικής αυτογνωσίας. Ωστόσο, η συγκεκριμένη κυβέρνηση (το παρόν της – το μέλλον της) κρίνεται από την διαπραγμάτευση, δεδομένου ότι απ’ αυτήν κρίνεται το παρόν και το μέλλον της Ελλάδας και των Ελλήνων και, κατ’ ανατρεπτική ακολουθία, της ευρωζώνης και της Ε.Ε. Έτσι, η κυβέρνηση είναι η διαπραγμάτευση και, καθώς η διαπραγμάτευση γίνεται, αναπόφευκτα, ζήτημα επικοινωνιακής φαντασμαγορίας, οι πρωταγωνιστές της παραμορφώνονται, ο λόγος τους θρυμματίζεται εντός της, μαζί και το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης. Και από κοντά η κυβέρνηση, το πραγματικό της σχήμα, ο πολιτικός της χαρακτήρας. 

Λοιπόν, ποια συλλογική αυτογνωσία; Η κυβέρνηση είναι η διαπραγμάτευση, όπως την βλέπουν οι υπουργοί της, οι υφυπουργοί της, τα μέλη της! Όπως την βλέπουν οι βουλευτές της, τα κόμματα που την συνιστούν – σε ότι μας αφορά, ο ΣΥΡΙΖΑ, τα στελέχη του, τα μέλη του. Εδώ, δυό ακραίες εκδοχές θεωρήσεων: 

Η ρομαντική θεώρηση: Βλέπω την διαπραγμάτευση σαν μια μυθική ελληνική εκστρατεία για τον εξανθρωπισμό των βάρβαρων ευρωπαϊκών (γερμανικών) κανόνων, την πολιτική επανίδρυση της Ε.Ε. 

Η ευρωφοβική θεώρηση: βλέπω τη διαπραγμάτευση σαν μια εξελισσόμενη διαδικασία εγκλωβισμού της κυβέρνησης, με στόχο να οδηγηθεί στην πλήρη συνθηκολόγηση. Μονόδρομος για την Ελλάδα είναι η ανυπακοή και η ρήξη... 


 Η ρήξη είναι εύκολη. 


 Ούτε ρήξη ούτε συνθηκολόγηση: η δεύτερη είναι εύκολη, η πρώτη ευκολότερη: Διαπραγμάτευση – διαπραγμάτευση – διαπραγμάτευση, αν όχι σαν «μια μυθική ελληνική εκστρατεία για τον εξανθρωπισμό των βάρβαρων ευρωπαϊκών (γερμανικών) κανόνων…», ως αταλάντευτη επιχείρηση εκπροσώπησης και διεκδίκησης του συλλογικού «θέλω» της πλειονότητας των Ελλήνων που ανέδειξαν και στήριξαν (και στηρίζουν) αυτή την κυβέρνηση, αυτή τη διαπραγμάτευση. 

Ακριβώς! Αυτή τη στιγμή, καθώς γράφω αυτό το κείμενο, καλούμαι από διαδικτυακούς φίλους να υπογράψω ένα άλλο. Ένα ψήφισμα μέσω της ομάδας Avaaz* που περιλαμβάνει, ακριβώς, αυτό το λαϊκό συλλογικό «θέλω», το περιγράφει και το διεκδικεί: 

Για πρώτη φορά μετά την έναρξη της κρίσης, γίνεται μια συντονισμένη, εθνική προσπάθεια για ένα τέλος στο αποτυχημένο πείραμα της λιτότητας που έχει γονατίσει τη χώρα μας. 

Αλλά Ευρωπαίοι ηγέτες και τραπεζικά συμφέροντα απειλούν να σκοτώσουν την ελπίδα μας. Κάποιοι ήδη μιλούν για χαλάρωση της ελληνικής θέσης. 

 Αν όμως συσπειρωθούμε τώρα και δημιουργήσουμε μια εκκωφαντική, ενωτική, υπερκομματική έκκληση ενάντια στη λιτότητα, μπορούμε να γίνουμε το δημοκρατικό αντίβαρο στην πίεση και τις φοβέρες των δανειστών. 

 Δεν έχουμε χρόνο – όλα θα κριθούν μέσα στις επόμενες μέρες. Πρόσθεσε το όνομά σου για να στηρίξουμε τη διαπραγμάτευση και να ζητήσουμε απ’ τον Α. Τσίπρα και τον Γ. Βαρουφάκη να επιμείνουν με αποφασιστικότητα στη θέση τους για τέλος στη λιτότητα και μια νέα, δίκαιη συμφωνία για τον ελληνικό λαό. Ας κρατήσουμε την ελπίδα ζωντανή… 

Συνυπογράφω και στηρίζω, και έτερον ουδέν… 

 * Όταν οι υπογραφές φτάσουν τις 100.000 το ψήφισμα θα παραδοθεί απ’ την ομάδα του Avaaz στους δύο πολιτικούς.

Νίκος Τσαγκρής

4 Μαρτίου 2015

Μην πυροβολείτε τον Βαρουφάκη


Η διαπραγμάτευση συνεχίζεται μέσα σε ένα παγκόσμιο επικοινωνιακό πανδαιμόνιο εντός του οποίου ο Έλληνας οφείλει να ακούγεται: να «σκεπάζει» τον εκκωφαντικό θόρυβο του Γερμανού ομολόγου του…   

Κάποιοι δικοί μας (με την καλή έννοια) λένε και γράφουν διάφορα για τον Βαρουφάκη. Ότι φοράει κασκόλ και μαντήλια, ότι δίνει τρεις συνεντεύξεις την ημέρα, ότι μιλάει περίεργα και κινείται εκτός ριζοσπαστικής γραμμής – έξω, εν γένει, από τα πολιτικά ειωθότα, ότι το ύφος του δεν συνάδει (με τι άραγε;), ότι είναι προκλητικός και αλαζών και σε οποιοδήποτε έντυπο ή ηλεκτρονικό μέσο κι αν κοιτάξεις, η φάτσα του Βαρουφάκη σε… πληγώνει. 

Οι συγκεκριμένοι δικοί μας (με την καλή έννοια, επαναλαμβάνω) λένε και γράφουν για τον Βαρουφάκη τα ίδια, περίπου, που λένε και γράφουν τα συστημικά παπαγαλάκια και οι πολιτικοί τηλεμαϊντανοί της αντιπολίτευσης. Ότι δεν είναι σοβαρός, ότι ντύνεται περίεργα, ότι μιλάει συνέχεια και… προκαλεί τους εταίρους με ανορθόδοξες δηλώσεις και συνεντεύξεις. 

Ευθαρσώς δηλώνω ότι διαφωνώ με όλους αυτούς που λένε και γράφουν διάφορα τέτοια για τον Βαρουφάκη• και με τους «δικούς μας», και με τους «άλλους», τα συστημικά παπαγαλάκια και τους πολιτικούς τηλεμαϊντανούς της αντιπολίτευσης. Και, για να λέμε όλη την αλήθεια, εξοργίζομαι μαζί τους. Περισσότερο με τους «δικούς μας» παρά με τους «άλλους», δεδομένου ότι οι «άλλοι» κάνουν τη δουλειά τους (υπονομεύουν τον Βαρουφάκη για λογαριασμό του Σόϊμπλε, των… «θεσμών» και των διαπλεκόμενων μελών της οικονομικής ελίτ της χώρας μας), ενώ οι «δικοί μας», εκόντες – άκοντες, τους σιγοντάρουν. Πέφτοντας στην καλοστημένη επικοινωνιακή (και όχι μόνον) παγίδα τους.  

Σόϊμπλε εκτός παιδιάς 

Κατά τη γνώμη μου, ο Βαρουφάκης είναι ό,τι καλύτερο συνέβη στον ΣΥΡΙΖΑ μετά το Τσίπρα και την παρέα του• τη «γενιά του Αλέξη», όπως είχε πει κι ο Γιώργος Κιμούλης μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης: υπήρχε μια ηττοπάθεια στο χώρο της Αριστεράς, σαν να μείναμε από θεωρητικά εργαλεία. Κι ήρθε η γενιά του Αλέξη, που μόνο την ευχαριστούμε... 

Ο Βαρουφάκης μιλάει πολύ γιατί ο Σόϊμπλε μιλάει πολύ. Ο Βαρουφάκης κάνει τρείς δηλώσεις και δυό συνεντεύξεις την ημέρα για να απαντήσει στον Σόϊμπλε που κάνει τρεις δηλώσεις και δυό συνεντεύξεις την ημέρα. Έτσι ο Βαρουφάκης είναι ο Έλληνας υπουργός των οικονομικών και ο Σόϊμπλε είναι ο ισότιμος Γερμανός ομόλογός του. Αυτό είναι όλο: η διεκδίκηση της ισοτιμίας μετά από πέντε χρόνων υποτέλεια. 

 Η αποκατάσταση της ισοτιμίας των χωρών – μελών της ευρωζώνης είναι βασικό στοιχείο της στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ και, αυτήν ακριβώς τη στρατηγική υπηρετεί ο Βαρουφάκης: ιδανικά, ακομπλεξάριστα, ευφυέστατα, καταιγιστικά. Με αποτέλεσμα την αξιοθαύμαστη διπλωματική πλαγιοκόπηση – απομόνωση του Γερμανού κατά τη διάρκεια των τριών θυελλωδών eurogroup• την αποδόμησή του ως κυρίαρχου του παιγνιδιού. Αυτή η «αποδόμηση» ήταν που τον «τρέλανε» και τον οδήγησε σ’ εκείνο το υστερικό ανθελληνικό ξέσπασμα που ακολούθησε το δεύτερο eurogroup. Και κλιμακώθηκε στο τρίτο, μετά την απόσπαση, από τον ομότιμο πια Έλληνα ομόλογό του, της… ασαφούς συμφωνίας – γέφυρας… 

 Σαν θεωρία συνωμοσίας 

 Είναι γνωστό ότι ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε διαθέτει έναν εξαιρετικά πολυσχιδή, πολυπρόσωπο και «θορυβώδη» επικοινωνιακό μηχανισμό, έμμεσα ή άμεσα διαπλεκόμενο με δεκάδες γερμανικά και ευρωπαϊκά (και ελληνικά) Μέσα Ενημέρωσης, κι ακόμα πρόσωπα και μηχανισμούς των Βρυξελών. Έτσι, ιδιαίτερα μετά τον «παραγκωνισμό» του από τον Βαρουφάκη (την ελληνική κυβέρνηση εν τέλει), χρησιμοποιεί τον τερατώδη αυτό επικοινωνιακό μηχανισμό εκπέμποντας ένα βάναυσο ξεφωνητό κατά του Βαρουφάκη και της ελληνικής κυβέρνησης: «Αδιαφορώ αν θα πτωχεύσει η Ελλάδα. Αδιαφορώωωω!» ● « Η πτώχευση των Ελλήνων με αφήνει παγερά αδιάφορο!» ● «Δεν δουλεύαμε έτσι εμείς εδώ στην ευρωζώνη. Ρωτήστε τον Βαρουφάκη!»… Φυσικά και δεν δούλευε έτσι. Εκείνος διέτασσε, ο άλλος εκτελούσε: «forget it, Yannis». Τώρα, ο «έκπτωτος» μέγας οικονομικός κανόναρχος της ευρωζώνης, εν εξάλλω ωρύεται: φημολογείται ότι αν δεν είχε τη Μέρκελ να τον κρατάει «θα είχε στραγγαλίσει ήδη τους Έλληνες». 

Στον ίδιο τόνο σέρνεται μια φάλτσα συμφωνία, σαν θεωρία συνομωσίας που πατάει στην πράξη: κάτι σαν σιωπηλό πραξικόπημα βρίσκεται σε εξέλιξη με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης, «ένα σχέδιο που διαμορφώνεται στα σαλόνια της Αθήνας από εφοπλιστές, που φυσικά έχουν βγάλει τα χρήματα έξω από την Ελλάδα, ξεσκολισμένους φιλοσαμαρικούς δημοσιογράφους και τον ίδιο τον πρόεδρο της ΝΔ. Αλλά που δεν θα είχε καμία πιθανότητα επιτυχίας, χωρίς την ενεργό ανάμειξη της γερμανικής ηγεσίας»* 

Αυτά την ώρα που η διαπραγμάτευση με την «αριστερή κυβέρνηση Τσίπρα» συνεχίζεται μέσα σε ένα παγκόσμιο επικοινωνιακό πανδαιμόνιο. Εντός του οποίου ο Βαρουφάκης καταφέρνει να διακρίνεται, να ξεχωρίζει, να ακούγεται. Να σκεπάζει τον εκκωφαντικό θόρυβο του Γερμανού ομολόγου του. Ενώ κάποιοι δικοί μας (με την καλή έννοια) λένε και γράφουν διάφορα, πυροβολώντας τον Έλληνα. Έλεος… 

 *Από άρθρο του Στέλιου Κούλογλου στο tvxs.gr

Νίκος Τσαγκρής

25 Φεβρουαρίου 2015

Τα social media στηρίζουν Τσίπρα


Οι «φίλιες» αντιδράσεις στα πρώτα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης και ο αντίκτυπός τους στη διαδικτυακή «κοινωνία».   

Καθαρά Δευτέρα, 23/2/2015. Την ημέρα εκείνη τα παραδοσιακά κούλουμα εξαντλήθηκαν σε κλειστούς χώρους, εν μέσω έντονων βροχοπτώσεων και θορυβωδών διαλόγων και διαξιφισμών. Στο μάτι του κυκλώνα, ο κεραυνός Γλέζου που, ενώ προ αρκετών ωρών εκτοξεύτηκε, εξακολουθούσε να δονεί την ατμόσφαιρα της περιρρέουσας αντιμνημονιακής οχλαγωγίας. 

Μια μέση – αποστασιοποιημένη, αλλά διόλου κακόβουλη – ανάγνωση των αρνητικών αντιδράσεων στους χειρισμούς της κυβέρνησης (κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης της διαπραγμάτευσης) έδειχνε σύγκλιση των κ. κ. Βόλφγκανκγ Σόϊμπλε, Αντώνη Σαμαρά, Ευάγγελου Βενιζέλου, Δημήτρη Κουτσούμπα, Μανώλη Γλέζου, Αλέξη Μητρόπουλου, Κώστα Λαπαβίτσα και, πάταγος στα ΜΜΕ, ορυμαγδός στο διαδίκτυο! 

Ο πάταγος στα ΜΜΕ είχε τον ήχο του τεχνητού πολλαπλασιασμού των συριζαίϊκων φάλτσων – το χρώμα της συστημικής αναθάρρησης μπροστά στο ενδεχόμενο αποτυχίας της κυβέρνησης να κερδίσει τον χρόνο – γέφυρα που διεκδικούσε, μήπως… Μήπως τους βγει έτσι, απροσδόκητα, (από συριζαίϊκο αυτογκόλ) το όνειρο της «αριστερής παρένθεσης». 

Ο ορυμαγδός στο διαδίκτυο είχε το ρυθμό, την «κίνηση» την πολύσημη αρμονία του αρχαίου χορού. Εκατοντάδες, χιλιάδες χρήστες των social media, σώματα από το «σώμα» της συντριπτικής πλειοψηφίας των απλών Ελλήνων που στηρίζουν τους χειρισμούς της κυβέρνησης Τσίπρα, χόρευαν την αντίθεσή τους στον αντικυβερνητικό, αριστερίστικο ή μη, βερμπαλισμό. Που, στο χρόνο και στο χώρο που εκδηλώθηκε, συναντήθηκε και ταυτίστηκε με τις συστημικές αντιδράσεις: «Το 80% των Ελλήνων εγκρίνουν τους χειρισμούς της κυβέρνησης Τσίπρα! (διαφωνούν οι κ. κ. Αντώνης Σαμαράς, Ευάγγελος Βενιζέλος, Δημήτρης Κουτσούμπας, Αλέξης Μητρόπουλος, Μανώλης Γλέζος καθώς και μια κομμουνιστική... τάση), ήταν το πλέον αιχμηρό σχόλιο του διαδικτυακού χορού. 

Ο διαδικτυακός αναστεναγμός

Στο διαδίκτυο η Ελλάδα αναστενάζει! Όχι μόνο η Ελλάδα, ο κόσμος ολόκληρος. Έγραφα, εδώ, στην ίδια στήλη, ότι «στον αντίποδα του διεθνοποιημένου νεοφιλελεύθερου οικονομισμού αναπτύσσεται ένας πραγματικά μεταμοντέρνος «διεθνισμός», ο ιντερνετικός – ας τον πούμε, διεθνισμός. Μια άτυπη «Πέμπτη Διεθνής» που σχηματίζεται (και διαρκώς ανασχηματίζεται) από μυριάδες χρήστες του διαδικτύου, σπάει τους παραδοσιακούς κοινωνικούς κώδικες, ανατρέπει την πολιτική και κομματική τάξη, γκρεμίζει τα εθνικά σύνορα και τα γεωπολιτικά τείχη. 

Είναι μια «διεθνής» που ανιχνεύεται μαζικά στη μπλογκόσφαιρα, στα social media εν γένει και, μέλος της είναι το ελληνικό διαδικτυακό «έθνος», η ελληνική κοινωνία των social media. Την ανιχνεύει, αλήθεια κανείς εκεί στην Κουμουνδούρου; 

Την ανιχνεύω και την φέρνω εδώ, κομμάτια κι αποσπάσματα των διαδικτυακών «αναστεναγμών» του «80%» των Ελλήνων που (σε πείσμα των «αντιδρώντων» κυβερνητικών και κομματικών παραγόντων του ΣΥΡΙΖΑ, στηρίζουν ΣΥΡΙΖΑ: την «κυβέρνηση Τσίπρα», όπως τη λένε, και τους χειρισμούς της στη διαπραγμάτευση: 

«Νωρίς αρχίσατε την υπονόμευση της κυβέρνησης εκ των ένδον» ● «Εύκολος "αριστερός" βερμπαλισμός, από κάποιους που έζησαν τη ζωή τους με την ονείρωξη της κατάληψης των χειμερινών ανακτόρων εξ εφόδου (εξαιρείται ο Μανώλης Γλέζος) ● «με την πρώτη θαλασσοταραχή, σας έπιασε ο καιρός» ● «στηρίζουμε το οικονομικό επιτελείο στις διαπραγματεύσεις, γιατί είναι ό,τι πιο προοδευτικό. συγκροτημένο και έντιμο είχε η χώρα τα τελευταία 50 χρόνια»… 

Ισότητα στην «αριστεροφροσύνη» 

Εκατοντάδες παρόμοιοι, ανηρτημένοι «αναστεναγμοί». Και ύβρεις, και σαρκασμοί, και αναθέματα. Και ευγενείς και αξιοπρεπείς, και αντιπροσωπευτικές του πολιτικού ήθους του μέσου ψηφοφόρου του ΣΥΡΙΖΑ αναρτήσεις, όπως αυτή: 

«Ως ψηφοφόρος και ως πολίτης που έχω στηρίξει τον Σύριζα, κυρίως μετά τις εκλογές, έχω την απαίτηση να μην θεωρεί κάποιος για κανένα λόγο ότι είναι περισσότερο ίσος από όλους εμάς που έχουμε στηρίξει τις ελπίδες μας σε αυτήν την κυβέρνηση. 

»Δεν χρειάζεται να προκαταλαμβάνει (σ. σ: εννοεί τον Μανώλη Γλέζο) αποφάσεις λόγω ηλικίας. Η σοφία δεν μετριέται με τα χρόνια, είναι θέμα στάσης ζωής και υπευθυνότητας. Και ας κοιτάξει κάποιος τον πολιτικό του βίο ως σύνολο. Δεν του αναγνωρίζεται ο ρόλος του Νέστορα. Από εμένα τουλάχιστον όχι. 

»Παρά το ότι τον ψήφισα στις Ευρωεκλογές, τον τιμώ και τον σέβομαι, δεν το έκανα για να υπονομεύει αυτούς που εκλέξαμε ως κυβέρνηση, και που έλαβαν εντολή να φέρουν σε πέρας αυτή τη δύσκολη διαπραγμάτευση που παρακολουθούμε τόσον καιρό με κομμένη την ανάσα: να δίνουν "μάχη σαν λιοντάρια" στους ΕυρωπαΪκούς θεσμούς.»* 

 
Δεν έχω χώρο για περισσότερα και δεν νομίζω ότι χρειάζονται. Ένα τελευταίο σχόλιο μόνο (ισοπεδωτικό μεν, σαρκαστικό δε) που αλίευσα στο face book προς το τέλος της εβδομάδας. Επειδή εκφράζει θαυμάσια τον… θεραπευτικό σκοπό αυτού του κειμένου: το 80% των Ελλήνων εξακολουθεί να στηρίζει την κυβέρνηση Τσίπρα, πιστεύοντας ότι η «συμφωνία – γέφυρα» δίνει ανάσα στον λαό αποτρέποντας τη μεθοδευμένη πρόκληση χρηματοπιστωτικής ασφυξίας που στόχευε στην «αριστερή παρένθεση». Το άλλο 20% είναι… αριστεροί(!)
 

 * Ανάρτηση της Πόλυς Χατζημανωλάκη στο face book. (Η Π.Χ. είναι γνωστή συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας – ΑΥΓΗ)

Νίκος Τσαγκρής

18 Φεβρουαρίου 2015

Β. Σόϊμπλε, ο Σαϊλοκ της ευρωζώνης

Ο Αλ Πατσίνο ως Σάϊλοκ

Από το «πλιάτσικο» του Ανατολικού Βερολίνου ως την λεηλασία των χωρών και των λαών της ευρωζώνης με πρόσχημα την προσήλωση στους κανόνες 

 Μια αυτοκτονία και μια συγνώμη σφράγισαν, εκείνη τη σκοτεινή βερολινέζικη ημέρα, το σκάνδαλο του μαύρου χρήματος που εισέρρευσε στο ταμείο των Χριστιανοδημοκρατών. Ένα σκάνδαλο που εξελισσόταν ήδη σε χιονοστιβάδα.

 Ο υπεύθυνος οικονομικών και προϋπολογισμού της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος, Βολφγκανγκ Χίλεν, βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του δίπλα σε μια επιστολή, στην οποία ο αυτοχειριασμός του αποδιδόταν σε οικογενειακούς λόγους. 

 Λίγο πριν, στο ιστορικό ημικύκλιο του Ραϊχσταγκ, ο ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε, με τη φράση «λυπούμαι και ζητώ συγνώμη», αναγνώριζε ότι εψεύσθη όταν αρνήθηκε ότι είχε δεχθεί παράνομη «δωρεά» 100.000 μάρκων από έναν έμπορο όπλων*. 

Ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε λυπάται, λυπάται πολύ. Είναι γέννημα και θρέμμα της παραδοσιακής γερμανικής λύπης, που είναι γέννημα και θρέμμα του γερμανικού προτεσταντισμού, του δόγματος των δογμάτων. 

 «Το δόγμα δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μια ρητή απαγόρευση της σκέψης» εξηγεί ο Βαυαρός Λούντβιχ Φόιερμπαχ. Αλλά αυτό είναι το λιγότερο: «οι Γερμανοί αποβλακώθηκαν ηθελημένα εδώ και μια χιλιετία περίπου• πουθενά αλλού δεν έγινε πιο διεφθαρμένη κατάχρηση των δύο μεγάλων ευρωπαϊκών ναρκωτικών, του αλκοόλ και του χριστιανισμού», ξομπλιάζει τους πατριώτες του ο Φρίντριχ Βίλχελμ Νίτσε. 

Δογματικός του προτεσταντικού ήθους ναι, ηθελημένα αποβλακωμένος Γερμανός όχι. Ούτε ναζί, όπως (δικαιωματικά) τον «είδε» ο σκιτσογράφος της Αυγής Τάσος Αναστασίου. Οι περισσότεροι Έλληνες βλέπουν τον Σόϊμπλε σαν τον μοχθηρό σαιξπηρικό δανειστή Σάϊλοκ: «θα σου δανείσω, αλλά θέλω ένα κομμάτι από τη σάρκα σου»… Και τον σιχτιρίζουν. Και τον περιγελούν. Και τον οικτίρουν… 

 Οι σκιές και οι λεκέδες 

Πράγματι, οι Έλληνες λυπούνται τον Βολφγκανγκ Σόϊμπλε. Όχι (μόνο) για την σωματική αναπηρία του, αλλά για την ευκρινή ψυχική σκιά της. Που αδυνατεί να κρύψει τους λεκέδες του βίου και της πολιτείας του: 
 - Τη διαπραγμάτευση με τους σταλινικούς ηγέτες του Ανατολικού Βερολίνου εννοείς, Γιόχαν; 
 - Φυσικά, Φραντς. 
- Έταζε αμνηστίες στους πάντες και από πίσω έδινε το σύνθημα για την εισβολή των Δυτικών και την μεγάλη λεηλασία. Αυτό δε λες, Γιόχαν; 
 -Ακριβώς: ο τύπος έδωσε το σύνθημα για το μεγαλύτερο πλιάτσικο στην ιστορία της Γερμανίας… 

Λένε πως τότε, ως αρχιδιαπραγματευτής της «ενοποίησης» του Βερολίνου, ο Σόϊμπλε ήταν ο άνθρωπος που ξεπούλησε για «πενταροδεκάρες» την περιουσία της Ανατολικής Γερμανίας στους βιομηχάνους της Δυτικής Γερμανίας. Ποιος ενεθυλάκωσε τις «πενταροδεκάρες»; 

 Δεν υπάρχει απάντηση. Μα και να υπήρχε, «λυπούμαι και ζητώ συγνώμη», θα ψέλλιζε ο καλός στρατιώτης Βόλφγκανγκ. Και θα… καθάριζε τα του οίκου του: ο «οίκος» Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε βρίθει καθάρσεων και εξαγνισμών, ως οίκος αμαρτιών και τερατωδών εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Ο «νοικοκύρης» του ήταν ο πρώτος ευρωπαίος ηγέτης που αποθέωσε το Γκουαντάναμο ως θεόπεμπτη μέθοδο τιμωρίας και καθάρσεως. Και πρότεινε την επαναφορά της θανατικής ποινής ως όπλο στον «πόλεμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της τρομοκρατίας! 

Τι θράσος! Το μόνο που δεν εξήγησε ήταν εάν θα φορούσε ο ίδιος την κουκούλα του δήμιου. Ή θα άφηνε την λεπτή αυτή αποστολή στις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες. Μετά λύπης του!.. 

 Ως πότε η Γερμανία; 

Προ ημερών ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε δήλωσε ότι λυπάται και τους Έλληνες. Με εκείνη τη λύπη που είναι γέννημα και θρέμμα του γερμανικού προτεσταντισμού, προφανώς: λυπάμαι τους Έλληνες, ως ηδονιστές και απείθαρχους και ανυπάκουους πολίτες που έμειναν ατιμώρητοι, καθώς η νέα ηγεσία τους αρνείται να συνεχίσει το πρόγραμμα τιμωρίας τους σύμφωνα με τους δικούς μου κανόνες, όπως το εφάρμοζε η παλαιά… 

«Ο κ. Σόιμπλε έχασε την ψυχραιμία του. Εκφράστηκε υποτιμητικά απέναντι στον ελληνικό λαό», ήταν η απάντηση του ύπατου αξιωματούχου της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας, Αλέξη Τσίπρα. «Θέλω να του επισημάνω ότι θα ήταν καλύτερα να λυπάται τους λαούς που περπατάνε με το κεφάλι σκυφτό», συμπλήρωσε… αλύπητα: Να μην λυπάται τους λαούς που σηκώνουν το κεφάλι υπερήφανα. Αυτούς να τους σέβεται να τους εκτιμά… 

 Στους ευαίσθητους παρατηρητές, δέκτες των δονήσεων αυτής της ιστορικής για το μέλλον της ευρωζώνης διαπραγμάτευσης, αποκαλύφθηκε απολύτως η στελέχωση, η διάρθρωση και η λειτουργία της πολιτικής «μαφίας» που, υπό την ηγεσία του αρχηγού της «φαμίλιας» χερ Σόϊμπλε, ξεζουμίζει τους λαούς της ευρωζώνης με πρόσχημα τους δημοσιονομικούς κανόνες και εργαλεία τα «προγράμματα» της λιτότητας. Ωστόσο το μεγάλο ερώτημα παραμένει: ως πότε η Γερμανία – ως πότε ο Σόϊμπλε; 

 Ωσότου η πλαγιοκόπηση του Γερμανού απ’ την ελληνική διπλωματία, η αποδόμησή του ως κυρίαρχου του παιγνιδιού, η έμπρακτη αμφισβήτηση της γερμανικής ηγεμονίας εντός και εκτός διαπραγμάτευσης αποδώσουν, είναι η απάντηση. Ωσότου η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ για την αποκατάσταση της ισοτιμίας των χωρών – μελών της ευρωζώνης πραγματωθεί. 

 * Από ρεπορτάζ της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ της 21ης Ιανουαρίου 2000

Νίκος Τσαγκρής

11 Φεβρουαρίου 2015

Ο Βαρουφάκης "σκότωσε" τον Σόϊμπλε


Μερικές παρατηρήσεις σημειολογικού χαρακτήρα για την κυβερνητική διπλωματία στις σχέσεις Ελλάδας – Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στο πεδίο της διαπραγμάτευσης, εμβληματική παραμένει η εικόνα των Σόϊμπλε – Βαρουφάκη μετά τη πρώτη συνάντησή τους στο Βερολίνο, στην αίθουσα Τύπου του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών. Στη συγκεκριμένη εικόνα ο Γερμανός είναι το παρελθόν, ο Έλληνας το μέλλον. Και αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με την ηλικία και την εξωτερική εμφάνιση των δύο ανδρών, τη σημειολογία της συμπεριφοράς τους• «τη γλώσσα του σώματος» – για να παπαγαλίσουμε κι εμείς το μοδάτο δημοσιογραφικό κλισέ. 

 Η σημειολογική τοποθέτηση του Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε στο παρελθόν και του Γιάνη Βαρουφάκη στο μέλλον, προσδιορίζεται από τη γλώσσα του πνεύματος (sic) των δυό ανδρών, όπως κατεγράφη κατά τη διάρκεια των δηλώσεών και των απαντήσεών τους προς τους δημοσιογράφους μετά την ενενηντάλεπτη συνάντησή τους: «Συμφωνήσαμε ότι διαφωνούμε», έκανε… πνεύμα ο Γερμανός. «Δεν συμφωνήσαμε ούτε καν ότι διαφωνούμε», ήταν η πνευματώδης απάντηση του Έλληνα. 

 Η οικονομική διαπραγμάτευση στο επίπεδο εκπροσώπων αντιτιθέμενων εθνών – κρατών είναι διπλωματία υψηλού επιπέδου και, απ’ αυτή την άποψη, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών στάθηκε στο…ύψος του: η δήλωση «Συμφωνήσαμε ότι διαφωνούμε» είναι η κλασική δήλωση – σήμανση της αρχής μιας διαπραγμάτευσης. Και είναι αυτή, ακριβώς, η δήλωση που, στο επίπεδο της πολιτικής διπλωματίας (και όχι μόνον) «τοποθετεί» τον Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε στο παρελθόν. Δεδομένου ότι είναι μια «στάση» εκπορευόμενη από την παραδοσιακή γερμανική εμμονή στην δογματική τάξη και τους κανόνες… 

 Ένα ανέκδοτο για τον Βόλφγκανγκ 

 Το παρακάτω ανέκδοτο, που σαρώνει στο διαδίκτυο με χιλιάδες αναδημοσιεύσεις σε όλη την Ευρώπη, δίνει την λαϊκή εκδοχή αυτής ακριβώς της φονικής και, εν τέλει, αυτοκτονικής γερμανικής εμμονής (στην περίπτωσή μας, του Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε) στη δογματική (προτεσταντικής προελεύσεως) εφαρμογή των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας• που παράγουν ύφεση, σκοτώνουν τις ευρωπαϊκές οικονομίες και απειλούν με ξαφνικό θάνατο το ευρώ. Και βέβαια, την ίδια τη Γερμανία:

 «Στα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης, οι εξεγερμένοι συνέλαβαν τρεις ευγενείς: έναν Άγγλο, έναν Γάλλο και έναν Γερμανό. Τους πέρασαν από λαϊκό δικαστήριο και τους έστειλαν στην γκιλοτίνα. 

Λίγο πριν από τον αποκεφαλισμό, ρώτησαν τον Άγγλο για την τελευταία του επιθυμία και αυτός ζήτησε ένα μπουκάλι ουίσκι. Του το πήγαν, το ήπιε και μισομεθυσμένος έβαλε το κεφάλι του στη λαιμητόμο. Για καλή του τύχη, η λεπίδα σταμάτησε λίγα εκατοστά πριν από τον σβέρκο του και οι επαναστάτες, τηρώντας τις παραδόσεις, του έδωσαν χάρη. 

 Σειρά πήρε ο Γάλλος. Τον ρώτησαν για την τελευταία του επιθυμία και αυτός ζήτησε ένα καλό γεύμα και ένα μπουκάλι κόκκινο κρασί. Αφού έφαγε και ήπιε, έβαλε το κεφάλι του στην καρμανιόλα και ως εκ θαύματος η λεπίδα μπλόκαρε και πάλι. Οι επαναστάτες, μη έχοντας άλλη επιλογή, του χάρισαν τη ζωή. 

 Στη συνέχεια οδηγήθηκε για εκτέλεση ο Γερμανός, ο οποίος όταν ρωτήθηκε για την τελευταία του επιθυμία είπε στους επαναστάτες με αυστηρό ύφος: «Να φτιάξετε αυτό το μηχάνημα!» 

 Ο Βαρουφάκης των «παιγνίων» 

 Η δήλωση του Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε «Συμφωνήσαμε ότι διαφωνούμε» είναι η κλασική δήλωση – σήμανση της αρχής μιας διαπραγμάτευσης, της οποίας ο δηλών «δηλώνει» πως έχει τον έλεγχο και πως δεν προσφέρεται για υποχωρήσεις από την τάξη και τους κανόνες που διέπουν τη βάση της διαπραγμάτευσης – στην περίπτωσή μας, τις «δεσμεύσεις» των προηγουμένων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ μνημονιακών κυβερνήσεων: «η διαπραγμάτευση άρχισε και σ’ αυτήν είμαι το αφεντικό» είπε, σημειολογικά, ο Γερμανός αξιωματούχος. 

 «Δεν συμφωνήσαμε ούτε καν ότι διαφωνούμε», απάντησε ο Βαρουφάκης, «σκοτώνοντας» (στο επίπεδο της διπλωματίας, βέβαια) τον Σόϊμπλε: στη θεωρία των παιγνίων κάθε παίκτης προσπαθεί να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτει, για να εμποδίσει τον αντίπαλό του να αποκτήσει πλεονεκτήματα που θα περιορίσουν τα κέρδη του. Επομένως, οι ενέργειές του εξαρτώνται άμεσα από τη θέση (στρατηγική) που θα επιλέξει ο αντίπαλος. 

 Ακριβώς. Με την απάντηση «δεν συμφωνήσαμε ούτε καν ότι διαφωνούμε», ο υπουργός Οικονομίας του ΣΥΡΙΖΑ εξουδετέρωσε τον «αντίπαλό» του, ακυρώνοντας την στρατηγική του (την δογματική εμμονή στους διπλωματικούς και μνημονιακούς κανόνες) καθώς και το συγκριτικό του πλεονέκτημα, αυτό του «αφεντικού της διαπραγμάτευσης». 

 Κυρίως το δεύτερο: δεν συμφωνήσαμε ούτε καν ότι διαφωνούμε, δήλωσε ο Βαρουφάκης, υπονοώντας ότι καμιά διαπραγμάτευση δεν άρχισε, μια απλή συνάντηση γνωριμίας ήταν και όχι με το «αφεντικό της διαπραγμάτευσης» αλλά με τον Γερμανό ομόλογό του – τον ισότιμό του Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε. 

Αυτά είναι σημεία της νέας ελληνικής διπλωματίας, σημεία που αμφισβητούν εμπράκτως την γερμανική ηγεμονία, εντός και εκτός διαπραγμάτευσης. Αμφισβήτηση που  κλιμακώθηκε με τον μαραθώνιο διμερών συναντήσεων των Τσίπρα, Κοτζιά, Βαρουφάκη που ακολούθησαν όπως και στο euro group και στη Σύνοδο κορυφής. Καθώς ξεδιπλώνονταν η κυβερνητική  στρατηγική για την αποκατάσταση της ισοτιμίας των χωρών – μελών της ευρωζώνης.




Νίκος Τσαγκρής

  

4 Φεβρουαρίου 2015

Οι πρώτες μέρες χωρίς... γραβάτα


Επιστροφή στην πολιτική: με τους κυβερνώντες να τα δίνουν όλα για τους πολίτες και την «πόλη» και τους πολίτες να συμμετέχουν, ως «δυνάμει» κυβερνώντες. 

 Ένας φίλος αστυνομικός συντάκτης που καλύπτει και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, μου εκμυστηρεύτηκε ότι «τρελάθηκε» με την αντίδραση της νέας κυβέρνησης στην περίπτωση της καταστροφικής νεροποντής στην Ήπειρο: 

«Δεν έχω ξαναδεί τέτοιο πράμα», μου είπε. «Δουλεύω τριάντα χρόνια στον Τύπο και τόσο άμεση κυβερνητική αντίδραση σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών δεν έχω ξαναδεί• με το που μαθεύτηκε το κακό, έξι ολόκληροι υπουργοί στην τσίτα, να συντονίζουν άψογα τον κρατικό μηχανισμό με γνώμονα την προστασία των πολιτών. 
- Για πες μου τους υπουργούς, του ζήτησα, με περιπαικτική διάθεση. 
- Ο Βούτσης, ο Λαφαζάνης, ο Σπίρτζης, ο Αποστόλου, ο Πανούσης και ο Σακελλαρίδης!.. 
- Μα αυτοί δεν είναι υπουργοί, του απάντησα γελώντας. Ακτιβιστές είναι ακόμα. Πολιτικοί ακτιβιστές. Και, «μακάρι να συνεχίσουν έτσι», ευχήθηκα. 
- Μακάρι, συμφώνησε και ο δημοσιογράφος: «γιατί αυτό μπορεί είναι στροφή στην πολιτική». 

 Ακριβώς. Οι πρώτες μέρες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ήσαν άκρως πολιτικές, αν συμφωνήσουμε στην Αριστοτέλεια νοηματοδότηση της έννοιας πολιτική, «τη φροντίδα των κοινών». Τη φροντίδα, δηλαδή, για τους πολίτες και την «πόλη» μέσα σε έναν «οργανωμένο κοινωνικό σχηματισμό»• εντός του οποίου, κάθε μέλος του οργανωμένου αυτού κοινωνικού σχηματισμού ορίζεται ως πολίτης. Κάτι που καθιστά προφανή τη διαλεκτική σχέση του πολίτη με την πολιτική. 

Συμφωνώ, όλα αυτά, σκόρπια, εκτός Δημοκρατίας, δεν είναι παρά ασπόνδυλα φληναφήματα πολιτικής φιλοσοφίας. Αλλά αυτό δεν με αποτρέπει να πω ότι οι πρώτες μέρες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ ήταν άκρως πολιτικές: «λες και από την τυραννία του Περίανδρου περάσαμε ξαφνικά στην Αθηναϊκή Δημοκρατία του Περικλή» όπως, χαριτολογώντας, έλεγε ο συριζαίος δάσκαλος της παρέας. 

Πολιτικά χαμόγελα 

Ακραία υπερβολή. βέβαια, ακόμα και ως χαριτολόγημα. Ή μήπως όχι; Το σίγουρο είναι ότι εκείνο το μπαράζ υπουργικών εξαγγελιών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας παραλαβής – παράδοσης των υπουργείων, αυτή η ενθουσιώδης κυβερνητική «ελευθεριότητα» (όπως χαρακτηρίστηκε, από ορισμένους… ενάρετους αριστερούς και δεξιούς ψάλτες, η καταιγιστική δράση – η λαχτάρα για δράση αλλού – των κυβερνητικών στελεχών εντός και εκτός της χώρας με στόχο την οικονομική και πολιτική χειραφέτηση των Ελλήνων) είναι η επιστροφή στην πολιτική. Μια προσπάθεια, εν πάση περιπτώσει, από την κυβέρνηση της Αριστεράς (με τη στήριξη των ΑΝΕΛ) για επιστροφή στην πολιτική. 

 Ή μήπως ένα φαντασιακό σκηνικό, στο οποίο οι Έλληνες πολίτες κατάφεραν να εγκαταστήσουν ένα κράτος Δικαίου; Μια κατάσταση άμεσης δημοκρατίας, να πούμε, όπου οι πολιτικοί φροντίζουν για τους πολίτες και την «πόλη» και οι πολίτες είναι οι δυνάμει κυβερνώντες: πολίτες ενεργοί που συμμετέχουν, άλλοι δρουν «από την οπτική των κυβερνώντων, σαν να επρόκειτο να λάβουν οι ίδιοι τις αποφάσεις»… 

Να λείπουν οι εξιδανικεύσεις και οι φαντασίες. Το σίγουρο είναι ότι οι πρώτες δεκατέσσερις μέρες αριστερής διακυβέρνησης ήταν γεμάτες χαμόγελα και τα χαμόγελα αυτά ήταν πολιτικά. Υπό την έννοια ότι ήταν χαμόγελα ανακλαστικά της εκκωφαντικής πολιτικής δράσης (της δράσης για την φροντίδα των πολιτών και της «πόλης») των κυβερνητικών παραγόντων, εντός και εκτός της χώρας. 

 Η ώρα της «μετατόπισης»; 

 Από τα πρώτα χρόνια της παγκόσμιας κρίσης αναφέρομαι διαρκώς σε μιαν επείγουσα παγκόσμια ανάγκη, την ανάγκη μετατόπισης του κέντρου βάρους από την οικονομία στην πολιτική: «οι σημερινές Δημοκρατίες αδυνατούν να επιβάλουν στον Καπιταλισμό τη μέριμνα για το γενικό συμφέρον, το κοινωνικό κράτος. Δεν τον τιθασεύουν, δεν τον συγκρατούν, δεν τον περιορίζουν, τον αφήνουν να κερδοσκοπεί ασύδοτος, εν ονόματι μιας νέας παγκόσμιας τάξης, της επονομαζόμενης "Δημοκρατίας των Αγορών". Είναι άλλωστε η «Δημοκρατία των Αγορών» που επιφέρει τη διαφθορά της ίδιας της πολιτικής Δημοκρατίας, αφού μετατοπίζει την έδρα της νομιμότητας από τα κοινοβούλια στις Τράπεζες… 

«Όσοι δεν το κατανοούν και κάνουν μονάχα οικονομικούς υπολογισμούς, θα διαψευστούν, γιατί, καλοί οι οικονομολόγοι, αλλά στηριζόμενοι μονάχα σε αυτούς, κινδυνεύουμε να οδηγήσουμε την Ευρωζώνη σε μεγάλη καταστροφή», είναι μια φράση από τη ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στην Κύπρο. Και σ’ αυτήν, εκτός από την σήμανση υπεροχής του γεωπολιτικού επιχειρήματος έναντι της κρατούσας οικονομολογικής – καιροσκοπικής θεώρησης (της περιοχής της ανατολικής Μεσογείου) εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας, διακρίνεται η βούληση για επιστροφή στην πολιτική. Για την ανάγκη επαναφοράς του πολιτικού ελέγχου. 

 Ή μήπως όχι; Το σίγουρο είναι πως οι πρώτες μέρες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, είναι άκρως πολιτικές. Και ότι, σε κάποιους από εμάς, μοιάζουν σαν φαντασιακό σκηνικό εντός του οποίου προσπαθούμε να εγκαταστήσουμε ένα κράτος Δικαίου. Μια κατάσταση άμεσης δημοκρατίας, να πούμε, όπου οι πολιτικοί φροντίζουν για τους πολίτες και την «πόλη» και οι πολίτες είναι «δυνάμει» κυβερνώντες.