Ζήσε κι άσε τους άλλους να πεθάνουν

Τα αγγλικά μου είναι επιπέδου… πλατείας Συντάγματος. Τα αγγλικά που μιλούσαν τα «καμάκια» της Αθήνας στη δεκαετία του ’70, εννοώ: Do you like, μαντμαζέλ, the Greece και τα λοιπά. Παρ’ όλα αυτά, για να γλυτώσω το ψυχιατρείο, άρχισα να βλέπω ειδήσεις στο CBS ή στο B.B.C. Κι ότι πιάνει το μάτι μου και τ’ αυτί μου.

Ωστόσο, μία απ’ τις προηγούμενες μέρες ξεκίνησα και πάλι από δελτίο ειδήσεων ελληνικού καναλιού. Το δελτίο, από τα πρώτα λεπτά, έδειξε τις προθέσεις του για την εκδίκαση υπόθεσης βιασμού μαθήτριας από συμμαθητές της. Ή απόπειρας βιασμού τεσσάρων μαθητών από συμμαθήτριά τους. Ή κάτι τέτοιο. Παρακολούθησα τη «δίκη» για δέκα ολόκληρα λεπτά μέχρι που η ακροαματική διαδικασία άρχισε να μου προκαλεί ναυτία. Στην έδρα ήταν ο ευφραδής εισαγγελέας Τράγκας. Και δεν έχανε ευκαιρία να προφέρει με το αρρωστημένο πάθος ήρωα του Πιτιγκρίλι τα σεξουαλικά πειστήρια του εγκλήματος. Βρήκε ο γύφτος τη γενιά του, σκέφτηκα: αίμα και σπέρμα…

Δραπέτευσα στο δελτίο του B.B.C. Πρώτο θέμα η επερχόμενη καταστροφή του πλανήτη. Και η ακριβής (η μετρημένη δηλαδή) συμβολή όλων των πολιτισμένων χωρών σ’ αυτήν. Με την Ελλάδα να είναι πέμπτη και… καλύτερη ανάμεσά τους. Αλλά για τα ελληνικά κανάλια το θέμα ήταν τζούφιο, δίχως αίμα και σπέρμα, ανάξιο προβολής.

Μα πράγματι, από μια άποψη ο επερχόμενος θάνατος της Γής δεν είναι είδηση για εμάς τους Έλληνες. Αφού, ενώ καταστρέφουμε συστηματικά το περιβάλλον, στωϊκά δηλώνουμε απαισιόδοξοι για το μέλλον. Παράξενα, την ίδια στιγμή, δηλώνουμε αισιόδοξοι για το προσωπικό μας μέλλον!

Εδώ υπάρχει μια σαφής αντίφαση: πώς είναι δυνατόν να είσαι απαισιόδοξος για το μέλλον του κόσμου και, ταυτόχρονα, αισιόδοξος για το προσωπικό σου μέλλον σ’ αυτόν τον κόσμο;

Προσωπικά, δηλώνω οριστικά απαισιόδοξος. Όχι μόνο για το περιβαλλοντικό μέλλον αλλά και για το… προτσές της Ιστορίας. Για την πορεία της ανθρωπότητας, τον ανθρώπινο πολιτισμό, την εξέλιξή του στους επόμενους αιώνες.

Εξαρτάται πώς βιώνεις τον χρόνο, πώς τοποθετείσαι στη σχέση άνθρωπος-κόσμος: «Αυτό που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους της εποχής μας ( παρατηρεί ο Κώστας Αξελός ) αν υποθέσουμε ότι αποτελεί ακόμα εποχή, είναι ότι σέρνονται μισοευχαριστημένοι-μισοδυσαρεστημένοι, ούτε ευχαριστημένοι ούτε δυσαρεστημένοι, πάνω σε μια Γη που βαδίζει προς την ερήμωση».

Πίστευα πως αυτό που ξεχώριζε τους Έλληνες ήταν η ενστικτώδης οικουμενική, να την χαρακτηρίσουμε, οπτική: ότι βίωναν την ύπαρξή τους περισσότερο στη σχέση «άνθρωπος-κόσμος», παρά στη σχέση «άνθρωπος-εγώ».

Και ότι δηλώνοντας την απαισιοδοξία τους για το μέλλον της χώρας, σημειώνουν την απαισιοδοξία τους για την γενικότερη πορεία της ανθρωπότητας που περιλαμβάνει και τους ίδιους, ως μέρος της. Με την συνειδητή ή υποσυνείδητη γνώση ότι «ζούμε πάνω σε μια Γη που βαδίζει προς την ερήμωση».

Τώρα, το γιατί ο Έλληνας, προσωπικά, (στη σχέση, δηλαδή, «άνθρωπος-εγώ») δηλώνει αισιόδοξος, ας το αφήσουμε. Να υποθέσουμε ότι υιοθέτησε την ζωώδη αντίληψη των καιρών «ζήσε κι άσε τους άλλους να πεθαίνουν»; Δεν είναι σκληρό;


Νίκος Τσαγκρής (χρονογράφημα δημοσιευμένο στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ)