18 Ιανουαρίου 2012

Ο Άκης Πάνου για τον Τσιτσάνη

                               
 Φωτογραφία του Τσιτσάνη από το αρχείο του Ηλία Πετρόπουλου


Όταν, μετά τον φόνο, ο Άκης Πάνου μεταφέρθηκε στις φυλακές Κομοτηνής, με πήρε στο τηλέφωνο. Νίκο θέλω να έρθεις να στα πω, θέλω να τα γράψεις εσύ, μου είπε. Συμφωνήσαμε, μάλιστα, να κάνει εκείνος τις ενέργειες για την άδεια από το υπουργείο Δικαιοσύνης, προκειμένου να μπω μέσα να πάρω τη συνέντευξη.
Δεν πέρασαν παρά τέσσερις – πέντε ημέρες και έφτασε στην εφημερίδα η άδεια εισόδου μου στις φυλακές Κομοτηνής μαζί με ένα χειρόγραφο σημείωμα του υπουργού. Ήταν ο Βαγγέλης Γιαννόπουλος τότε: «Να δώσεις τους χαιρετισμούς μου στον Άκη Πάνου»…
Μιλούσαμε δύο ολόκληρες μέρες, ο διευθυντής των φυλακών μας είχε παραχωρήσει το γραφείο του, γέμισα έξι – επτά κασέτες των 90 λεπτών: η συνέντευξη για τον φόνο με τα πριν και τα μετά, μια συνοπτική βιογραφία,πολλές λεπτομέρειες για τις σχέσεις του με τις εταιρίες δίσκων και κριτικές αξιολογήσεις σπουδαίων δημιουργών του ελληνικού τραγουδιού και ορισμένων εκ' των τραγουδιστών που συνεργάστηκε... Μέρος αυτού του "υλικού'' δημοσιεύτηκε σε μια σειρά συνεντεύξεων στο ΕΘΝΟΣ και στο ΕΘΝΟΣ της Κυριακής. Ένα άλλο μέρος παραμένει ανέκδοτο...Απ' αυτό το ανέκδοτο μέρος δημοσιεύω σήμερα (με αφορμή τα 28 χρόνια απ΄το θάνατο του Βασίλη Τσιτσάνη) απομαγνητοφωνημένη, χωρίς 
καμιά φιλολογική παρέμβαση, την γνώμη του Άκη Πάνου για τον Τσιτσάνη:


Συνομιλία με τον Άκη Πάνου στο γραφείο του διευθυντή των φυλακών Κομοτηνής

Ο Τσιτσάνης ήταν αξεπέραστος

 "Ο Τσιτσάνης είναι ένας άνθρωπος που δούλεψε πάρα πολύ. Καθιερώθηκε στην συνείδηση του κόσμου σαν ίσως ο μεγαλύτερος για πολλούς που πέρασε ποτέ από αυτόν τον χώρο. Αυτό συμβαίνει γιατί ο Τσιτσάνης ουδέποτε απουσίασε από το πάλκο. Είχε μια συνεχή επαφή με τον κόσμο. Ηταν ίσως ο πιο εργατικός από όλους…

Με τον Τσιτσάνη δεν μπορώ να πω ότι είχα το ψώνιο που είχα με τον Μάρκο. Ο Τσιτσάνης πάντρεψε αυτό που λέμε δημοτικό με το λαϊκό όπως το βρήκε. Ηταν ένας άνθρωπος που επεξεργάστηκε το τραγούδι, ήταν δηλαδή περισσότερο εγκεφαλικός από τον Μάρκο. Ο Μάρκος ήταν περισσότερο αυθόρμητος.

Ο Τσιτσάνης είχε μια ιδιαιτερότητα: στην περίπτωση του Μάρκου μπορούμε να πούμε ότι τα περισσότερα τραγούδια ήταν του Μάρκου. Με τον Τσιτσάνη όμως δεν συμβαίνει αυτό. Στα περισσότερα οι μουσικές είναι δικές του. Υπάρχουν πολλά αμφισβητούμενα και διαφιλονικούμενα τραγούδια, αν ήταν δικά του. Ηταν δηλαδή κυρίως αυτό που λέμε μουσικοσυνθέτης ο Τσιτσάνης. Και από την άλλη μεριά ήταν ένας εκτελεστής οργάνων που κανένας, όσα χρόνια και αν περάσανε, όσοι βιρτουόζοι, όσοι δεξιοτέχνες, δεν μπόρεσε να μιλήσει τόσο πολύ με το όργανό του. Ο Τσιτσάνης το χάιδευε στην κυριολεξία το όργανο και είχε βρει τον τρόπο να βγάζει ότι πιο γλυκό μπορεί να έχει αυτό.

Στα χέρια του Τσιτσάνη το μπουζούκι ήταν ένα μαγικό όργανο. Δεν ξεπεράστηκε από κανέναν ο Τσιτσάνης. Κανένας δεν μπόρεσε να εκφραστεί σαν εκτελεστής όπως ο Τσιτσάνης. Δηλαδή, ο Χιώτης ξεπεράστηκε. Ηταν ένας βιρτουόζος, ένας δεξιοτέχνης. Βγήκαν παίκτες που τον ξεπεράσανε. Σε ταχύτητα, σε έτσι... Στον Τσιτσάνη στην έκφραση που είχε δεν τον ξεπέρασε κανένας. Δηλαδή, αν εγώ κάτσω και πω τι βλέπω στον Τσιτσάνη σαν το καλύτερο στοιχείο του ήταν ο πιο γλυκός εκτελεστής αυτού του οργάνου που άκουσα ποτέ. Και νομίζω όλοι μας.

Βεβαίως, επειδή έχει βγάλει πάρα πολλά τραγούδια, έχουν μπει με μουσική δική του, νομίζω ότι ποσοστιαία δεν είναι ξέρω γω τι. Υπάρχουν μερικοί που πιστεύουν ότι λατρεύοντας έναν άνθρωπο και ολοκληρώνοντας τα πράγματα κάτι κάνουνε. Και νομίζω ότι κάνουνε ζημιά. Εάν ψάξουμε μέσα στην ποσότητα του Τσιτσάνη να βρούμε την ποιότητα, να βρούμε δηλαδή αυτά που μπορούνε να σταθούνε σαν φυσικά πράγματα, εκεί πέρα θα δούμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα δέκα τα εκατό...

Εάν μιλήσουμε για τον Τσιτσάνη, το πρώτο πράγμα που θα πούμε είναι η συννεφιασμένη Κυριακή. Αν πάρουμε την μουσική της, γιατί ο λόγος λένε ότι ανήκει σε άλλους, πολλοί είναι αυτοί που διεκδικούν την πατρότητα του στίχου της συννεφιασμένης Κυριακής, που εν πάσει περιπτώσει στην ανάλυσή της δεν μου λέει και φοβερά πράγματα, είναι ένα τραγούδι πιστό, δεν είναι ένα τραγούδι πλατύ, μιλάει για μια συγκεκριμένη μέρα και τα λοιπά, δεν είναι δηλαδή τραγούδι με εύρος σαν στίχος. Σαν μουσική, αν το βάλουμε δίπλα στο πολυχρόνιο, σε διάφορα δοξαστικά, θα δούμε από κει και πέρα ότι δεν πρωτοτυπεί ο Τσιτσάνης.

Λοιπόν, ο Τσιτσάνης είναι, εργατικός, δουλευταράς μεγάλος, έχει ποσοτική παραγωγή μεγάλη, αλλά αυτό που του ξεχωρίζω είναι ότι ήταν ο πιο γλυκός εκτελεστής που άκουσα στην ζωή μου, κρατώντας αυτό το όργανο, το μπουζούκι."

(Από συνομιλία του Άκη Πάνου με τον Νίκο Τσαγκρή) © 1999 Νίκος Τσαγκρής. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς την άδεια του συγγραφέα 

Δεν υπάρχουν σχόλια: