26 Ιουνίου 2010

Ανακύκλωση της ανεργίας

Εντελώς τυχαία, λόγω Μουντιάλ, μάθαμε ότι το μέσο ημερήσιο εισόδημα του Νοτιοαφρικανού εργαζόμενου είναι 7 ευρώ. Με τις νέες κυβερνητικές – τρόπος του λέγειν – ρυθμίσεις, το μέσο ημερήσιο εισόδημα κάθε νέου Έλληνα εργαζόμενου, θα είναι διπλάσιο. Και κάτι παραπάνω. Πόσο κάνει μια φραντζόλα ψωμί στην Ελλάδα και πόσο στη Νότια Αφρική; Κάντε τον λογαριασμό και θα βρείτε την διαφορά της αγοραστικής δύναμης μεταξύ Ελλήνων και... Ζουλού.

Ωστόσο, βασική προϋπόθεση για να γίνει αυτός ο… λογαριασμός είναι η τύχη που χρειάζεται κάθε νεαρός Έλληνας για να περάσει την πύλη της Λοβέρδιας αγοράς εργασίας˙ να μπει μέσα και, πολύ περισσότερο, να παραμείνει εντός. Αφού, η εφαρμογή των ρυθμίσεων για εύκολες απολύσεις με αστείες αποζημιώσεις, θα απογειώσουν τον, ήδη τραγικό, στις ηλικίες από 20 – 25, δείκτη ανεργίας. Πράγμα που ενδέχεται να καθορίζει ως κωλόφαρδους (στην κυριολεξία) τους ελληνόπαιδες που, εφεξής, θα βρίσκουν δουλειά σε συνθήκες Ζουλού: ημερήσιο εισόδημα 7 ευρώ…

Η ανεργία, το γνωρίζουμε όλοι, είναι αναπόφευκτο παρακολούθημα των μεγάλων οικονομικών κρίσεων. Την κρίση του 1929, ας πούμε, ακολούθησε μια άνευ προηγουμένου έξαρση ανεργίας: 12 εκατομμύρια άνεργοι στις ΗΠΑ, 10 εκατομμύρια στη Γερμανία, 3 στην Αγγλία, συνολικά πάνω από 30 εκατομμύρια εντελώς άνεργοι. Και πολλά εκατομμύρια εργάτες να υποαπασχολούνται, να δουλεύουν δέκα ή είκοσι ώρες τη βδομάδα.

Το εκπληκτικό είναι ότι οι αριθμοί της ανεργίας στη δικιά μας κρίση, την κρίση του 2007, είναι πανομοιότυποι με αυτούς της κρίσης του ’29: οι άνεργοι στις ΗΠΑ είναι πάλι γύρω στα 12 εκατομμύρια, ενώ το σύνολο των ανέργων στα 27 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αγγίζει τα 23 εκατομμύρια. Συνολικά, όπως το ’29, πάνω από 30 εκατομμύρια άνεργοι. Και πολλά, όπως τότε, εκατομμύρια εργαζομένων, να υποαπασχολούνται σε συνθήκες Νότιας Αφρικής.

Αυτή η τραγική ομοιότητα, στην οποία εμείς οι Έλληνες πρωταγωνιστούμε, κάνει επίκαιρη την άποψη του Μάρξ ότι ο καπιταλισμός, «μη δίνοντας στον εργάτη παρά μόνο τα αυστηρώς απαραίτητα για τη ζωή, μειώνει την αγοραστική δύναμη των εργαζομένων και αυξάνει την συχνότητα των κρίσεων. Με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός εφεδρικού στρατού φθηνών εργατικών χεριών». Σαν τον εφεδρικό στρατό φθηνών εργατικών χεριών Νεοελλήνων που δημιουργείται με τη φροντίδα της Λοβέρδιας αγοράς εργασίας, ας πούμε…

Νίκος Τσαγκρής

17 Ιουνίου 2010

Διαφθορά στο τετράγωνο


Άλλη μια εβδομάδα με φαρμακερές δόσεις ΔΝΤ και μπόλικη σάλτσα πολιτικής διαφθοράς μάρκας Siemens. Μ’ αυτή τη συνταγή, καθώς φαίνεται, θα… ξεκαλοκαιριάσουμε. Ύστερα θα ‘ρθει ο χειμώνας και, φοβάμαι, θα απομείνουμε με σκέτα τα μαντζούνια του ΔΝΤ. Χωρίς τη συνοδεία της σάλτσας διαφθοράς: να καταπίνουμε σκέτο φαρμάκι!..
Κρίμα, διότι διαθέτουμε τεράστια αποθέματα πολιτικής – και όχι μόνον – διαφθοράς. Με τα οποία θα μπορούσαμε (ως επικοινωνιακό σύστημα στην υπηρεσία του… συστήματος, μιλάω) να κολάσουμε, όχι μόνο περικοπές επιδομάτων και δώρων, αλλά τις οριστικές… διακοπές των μισθών και των συντάξεων, γενικώς. Το έχω ξαναγράψει, η διαφθορά είναι αγαπημένο θέμα. Ειδικά όταν εκδηλώνεται σε αντικρινές πολιτικές όχθες, όταν προσωποποιείται σε διακεκριμένους αντιπάλους. Τότε η αδρεναλίνη ανεβαίνει, η έξαψη κορυφώνεται, το κοινό παραλύει, ναρκώνεται.

Έτσι η διαφθορά ξαναγίνεται η γνώριμη-έξυπνη αμαρτία που φωλιάζει μέσα μας, έτοιμη να ξεμυτίσει στην πρώτη ευκαιρία: «μεταξύ μας, θα ήταν ηλίθιος αν δεν τα ‘παιρνε!..», είναι η φράση που ακουγόταν όλο και πιο συχνά, τα τελευταία χρόνια, στη μικρή μας χώρα. Τώρα ακούγεται ακόμα και από κορυφαίους πολιτικούς παράγοντες, ακόμα και για μιζαδόρους της πολιτικής τύπου Siemens. Είναι η φράση που τοποθετεί την κοινωνική ηθική στον πάτο των εθνικών μας, να πούμε, αρετών και την πολιτική ηθική κάτω απ’ τον πάτο των αντίστοιχων πολιτικών.

«Ποια ηθική;», μας σαρκάζει από τον άλλο κόσμο ο Ευγένιος Ιονέσκο: «Ονομάσατε ηθική τους κανόνες που διαπλάθει η κάθε κοινωνία για τον εαυτό της, κανόνες που καταστρέφονται, μαζί με την εκάστοτε κοινωνία, όταν η κοινωνία αυτή αποσυντίθεται». Αυτή είναι η αλήθεια μας και διασταυρώνεται με την εμβληματική, της πολιτικής διαφθοράς, ατάκα των καιρών μας: «Ηθικό είναι το νόμιμο»! Και ακόμα χειρότερα, αφού και το παράνομο ηθικό είναι για ορισμένους σύγχρονους πολιτικούς. Αρκεί να ονομάζεται… χορηγία!

Γενικότερα, η πολιτική, έτσι όπως ασκείται στους καιρούς μας, δεν είναι παρά μια δραματική, μια τραγική διασκέδαση, ένα εγκληματικό παιγνίδι με τη διαφθορά: «η πολιτική είναι νεκρή, αφού νεκρές είναι και οι ιδεολογίες και οι φιλοσοφίες από τις οποίες ισχυρίζεται πως κατάγεται». Η δε προσφορά συμπτωμάτων πολιτικής διαφθοράς, υπό τύπον «άρτου και θεάματος», προς τον καθημαγμένο, οικονομικά και πολιτικά, ελληνικό λαό, είναι πολιτική διαφθορά στο τετράγωνο.

Νίκος Τσαγκρής

3 Ιουνίου 2010

Ο Ερντογάν ως ακτιβιστής!


Εκπληκτική ήταν η αντίδραση του Ταγίπ Ερντογάν. «Είναι μια πράξη απάνθρωπης κρατικής τρομοκρατίας», είπε. Έτσι, κοφτά και καθαρά: μια πράξη κρατικής τρομοκρατίας! Λοιπόν, νομίζω πως είναι ο πρώτος πρωθυπουργός χώρας της μεταψυχροπολεμικής Δύσης που αναγνωρίζει –και καταγγέλλει– κρατική τρομοκρατία˙ και μάλιστα σε ένα κράτος-ταμπού για τη διπλωματία της Δύσης, ένα κράτος που ενώ, από συστάσεώς του, επιδίδεται σε αλλεπάλληλες πράξεις ωμής κρατικής βίας και τρομοκρατίας επί των ομόρων του –και όχι μόνο– χωρών και των λαών τους, τελεί υπό σκανδαλώδη ευρωαμερικανική ασυλία.

Εκπληκτική αντίδραση, υπό την έννοια ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός αντέδρασε σαν μέλος του «Στόλου της Ελευθερίας», σαν ακτιβιστής: «στο κοινό λεξιλόγιο ακτιβιστής ονομάζεται ο δεξιός που μοιράζει βόμβες για να εκτροχιάσει την ιστορία, ενώ ο αριστερός που μοιράζει τρικ καλής θελήσεως, ονομάζεται μαχητής», είναι η θεωρία του Γάλλου διανοούμενου (σουρεαλιστή ποιητή της παρέας του Μπρετόν, δημοσιογράφου, πολιτικού αναλυτή) Ζορζ Χανέϊν και, το πρώτο σκέλος της, ταιριάζει γάντι στον Ταγίπ Ερντογάν της περίστασης˙ το δεύτερο σκέλος ταιριάζει σε όλους τους άλλους πολιτικούς ηγέτες της Δύσης. Αφού, και σ’ αυτό το έγκλημα του ισραηλινού κράτους, αντέδρασαν «σαν αριστεροί μαχητές που μοιράζουν τρυκ καλής θελήσεως»…

Γνωρίζουμε φυσικά ότι η, δίκην ακτιβιστή, αντίδραση του Ερντογάν, πατούσε σε αλλότριους στόχους – στόχους στρατηγικούς, της χώρας του. Αλλά αυτό δεν μειώνει την πολιτική χρησιμότητα της εν λόγω αντίδρασης. Καθώς προέβαλε, διεθνώς, την αξία του ακτιβισμού και του ακτιβιστή. Τον οποίο οι πολλοί έβλεπαν σαν ένα είδος τυχοδιώκτη της πολιτικής, καμιά φορά έναν αλήτη, προφήτη και επαναστατημένο.

Ας ξεκαθαρίσουμε τώρα, ότι στη σημερινή πραγματικότητα, ο ακτιβισμός θα μπορούσε να έχει σχέση με τη δεξιά μόνο επειδή η αριστερά έχει μετατοπιστεί και έχει ενσωματωθεί σε οργανισμούς και θεσμούς που υποτίθεται ότι υπηρετούν τον άνθρωπο, ενώ δεν είναι –όλοι το γνωρίζουμε αλλά κανείς δεν το λέει– παρά μηχανισμοί καταπίεσης. Έτσι, καθώς το ψηφοδέλτιο έγινε η ελεημοσύνη της δημοκρατίας προς τον πολίτη, ο ακτιβισμός μπορεί να αποδίδει στο άτομο την ικανότητά του να τροποποιεί την πορεία των δημοσίων πραγμάτων: οι ακτιβιστές είναι οι εκπρόσωποι της πολιτικής αγρυπνίας σε έναν κόσμο όπου όποιος δεν κρατά το τιμόνι κοιμάται», όπως ευφυώς τους σκιτσάρει ο Ζορζ Χανέϊν.








Νίκος Τσαγκρής